Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэталёвасць, ‑і, ж.

Уласцівасць дэталёвага; падрабязнасць. Дэталёвасць апісання.

дэталёвы, ‑ая, ‑ае.

Падрабязны, з усімі дэталямі (у 1 знач.). Дэталёвая распрацоўка. Дэталёвы разбор. □ [Лясніцкі] доўга радзіўся з камандзірамі, складаў дэталёвы план. Шамякін.

дэталізава́цца, ‑зуецца; незак.

Зал. да дэталізаваць.

дэталізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Распрацаваны (распрацоўваць) у дэталях; удакладніць (удакладняць). Дэталізаваць план. □ Дэталізаваць свае думкі Язэп Крушынскі лічыў нетактоўным перад г[о]сцем. Бядуля.

[Ад фр. détaller.]

дэталіза́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. дэталізаваць.

дэта́ль, ‑і, ж.

1. Частка цэлага, падрабязнасць, факт, штрых. Мастацкая дэталь. □ Жэня неяк паспешліва закончыла свой расказ, прыпомніўшы яшчэ дзве-тры дэталі нашага студэнцкага жыцця. Васілевіч. Па вокнах, архітэктурных дэталях і пад’ездах Юркевіч пазнаваў будынкі. Карпаў.

2. Частка механізма, машыны і пад. Завод будаўнічых дэталей. □ Багацель пачаў хадзіць вакол паравоза, уважліва аглядаючы і нават мацаючы кожную дэталь. Васілёнак.

[Фр. détail.]

дэта́льны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і дэталёвы.

дэтанава́нне 1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. дэтанаваць ​1.

дэтанава́нне 2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. дэтанаваць ​2.

дэтанава́ць 1, ‑нуе; незак.

Узрывацца ў выніку дэтанацыі. Снарады дэтанавалі ад выбуху.

дэтанава́ць 2, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.

Адхіляцца ад правільнага тону ў музыцы або спевах; фальшывіць.

[Ад фр. détonner.]

дэтана́тар, ‑а, м.

Спец. Капсуль, запал, якія прымяняюцца для ўзрыву асноўнага зарада ў боепрыпасах.