Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дамініка́нец, ‑нца, м.

Член манашскага каталіцкага ордэна.

дамініка́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дамініканца, дамініканцаў, належыць ім. Дамініканскі касцёл.

даміно́ 1, нескл., н.

Маскарадны касцюм у выглядзе шырокага плашча з рукавамі і капюшонам, а таксама чалавек, адзеты ў такі касцюм.

[Іт. domino.]

даміно́ 2, нескл., н.

Гульня ў 28 касцяных (ці з іншага матэрыялу) пласцінак, на верхнім баку якіх зроблены вочкі, а таксама набор пласцінак для гэтай гульні. Гуляць у даміно. □ Каля самай сцэны за маленькім столікам заўзятыя гулякі раз-пораз з усёй сілы грукалі костачкамі даміно. Краўчанка.

[Іт. domino.]

даміну́ючы, ‑ая, ‑ае.

Які дамінуе; асноўны, пануючы. Дамінуючым матывам многіх апавяданняў зрабіўся глыбокі роздум аб лёсе роднага краю. Пшыркоў.

да́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.

У шашачнай гульні — шашка, якая была даведзена да апошняга рада клетак на полі праціўніка і атрымала права перасоўвацца на любую колькасць клетак уперад або назад.

дамкра́т, ‑а, М ‑раце, м.

Прылада для падымання цяжараў на невялікую вышыню. Гідраўлічны дамкрат. Ручны дамкрат.

[Гал. dommekracht.]

дамо́віцца, ‑моўлюся, ‑мовішся, ‑мовіцца; заг. дамоўся; зак.

Прыйсці да згоды ў выніку перагавораў; дагаварыцца. Было б вельмі важна дамовіцца .. аб тым, каб дно мораў і акіянаў не выкарыстоўвалася з ваеннымі мэтамі, а заставалася сферай мірнай дзейнасці чалавека. «Звязда». У суботу, пасля работы, Міхал з Дзіміным дамовіліся з’ездзіць на паляванне — недалёка і ненадоўга. Карпаў.

дамо́к, ‑мка, м.

Разм. Памянш. да дом (у 1 знач.); невялікі дом. На месцы колішніх прывакзальных драўляных дамкоў і хат быў заліты асфальтам пляц. Чорны.

дамо́клаў, ‑ава.

У выразе: дамоклаў меч (кніжн.) гл. меч.

дамо́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Вымакнуць да канца, да патрэбнай ступені. Лён дамок.