Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

натхня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да натхніць.

натхня́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад натхняць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які натхняе на што‑н. Баявой, натхняючай песні паэта каланізатары баяліся не менш, чым стрэльбы партызана. Бярозкін. Варфаламей Ярашчук — адзін з тых, хто ў натхняючай працы здабывае радасць і шчодра рассыпае яе вакол сябе. «Звязда».

3. Дзеепрысл. незак. ад натхняць.

натыка́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. натыкаць ​2 — наткнуць.

натыка́цца 1, ‑аецца; незак.

Зал. да натыкаць ​1.

натыка́цца 2, ‑аецца; незак.

Зал. да натыкаць ​2.

натыка́цца 3, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да наткнуцца.

наты́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Уваткнуць што‑н. у якой‑н. колькасці. Натыкаць іголак у падушку.

2. Разм. Расставіць, размясціць дзе‑н.

3. і што. Разм. Накалоць. Натыкаць слівы перад варкай.

натыка́ць 1, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да натыкаць.

натыка́ць 2, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да наткнуць.

натыка́ць 3, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да наткаць.

натыфікава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак. і незак., каго-што.

Спец.

1. Апавясціць (апавяшчаць) аб чым‑н. нотай якую‑н. дзяржаву, дыпламатычнае ведамства і пад.

2. Паведаміць (паведамляць) аб апратэставанні вэксаля.

натыфіка́цыя, ‑і, ж.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. натыфікаваць.

наўбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Убіць вялікую колькасць чаго‑н. куды‑н. Наўбіваць цвікоў у сцяну.

наўга́д, прысл.

Не будучы цвёрда ўпэўненым; як выйдзе, як прыйдзецца. Я пастаяў яшчэ трохі і пайшоў наўгад па мокрым і слізкім полі, пайшоў у цемру. Сачанка. Немцы стралялі наўгад, без карэкціроўкі свайго агню. М. Ткачоў.

наўгало́п, прысл.

Наўскач, галопам; вельмі хутка. Конь узвіўся на дыбы, пераскочыў лужыну і памчаў наўгалоп. Сіняўскі. Невялікі дарашаваты конік стараўся з усіх сіл і імчаў наўгалоп. Карпаў.