Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

нажлу́кціць, ‑кчу, ‑кціш, ‑кціць; зак., чаго.

Апрацаваць жлукчаннем нейкую колькасць чаго‑н. Нажлукціць бялізны.

нажлу́кчваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да нажлукціць.

нажні́цы, ‑ніц; адз. няма.

1. Інструмент для рэзання, стрыжкі, які складаецца з двух накрыж складзеных нажоў з ручкамі ў выглядзе кольцаў. Вострыя нажніцы. Хірургічныя нажніцы. □ [Марыя Андрэеўна] разрэзала бінт нажніцамі і тады стала хутка раскручваць павязку. Мележ.

2. перан. Разыходжанне, неадпаведнасць чаго‑н. з чым‑н.

нажны́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да нагі (у 1 знач.). // Прызначаны для ног. Негр-гігант згінае на рэйках бранзалеты нажных кайданоў, я вызваляюся з жалезных путаў. Дамашэвіч. // Які прыводзяцца ў дзеянне нагой, нагамі. Нажная швейная машына. Нажны тормаз.

нажо́ваны,

гл. нажаваны.

нажо́вачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да нажоўкі. Нажовачнае палатно.

нажо́ўвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да нажоўваць.

нажо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да нажаваць.

нажо́ўка, ‑і, ДМ ‑жоўцы; Р мн. ‑жовак; ж.

Невялікая ручная піла з адной ручкай. Бацька сталярнічаў пад павеццю. Адтуль далятаў рытмічны, знаёмы з дзяцінства свіст фуганка і пісклівы плач нажоўкі. Шамякін.

нажуры́цца, ‑журуся, ‑журышся, ‑журыцца; зак.

Разм. Доўга, многа пажурыцца. Нажурыцца ў адзіноцтве.