Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

пярвічны, .

Які з’яўляецца першым, пачатковым звяном якой-н. арганізацыі, нізавы.

  • Пярвічная ячэйка.

пяро1, , н.

  1. Рагавы стрыжань з пушыстымі адросткамі па баках, які вырастае на скуры птушак.

    • Страусавае п.
    • Гусінае п. (да паяўлення металічных пёраў​2 — прылада для пісання чарнілам).
  2. Зялёны ліст цыбулі і часнаку (разм.).

|| памянш. перца, і пёрка, .

пяро2, , н.

Металічная выгнутая пласцінка з расшчэпленым канцом для пісання чарнілам, тушшу.

  • Узяцца за п. (пачаць пісаць).
  • Выйсці з-пад пяра каго-н. (быць напісаным кім-н.).
  • Бойкае п. (перан. пра лёгкі, вольны стыль).
  • Разбойнікі пяра (перан. пра прадажных, беспрынцыповых журналістаў; пагард.).

|| памянш. перца, і пёрка, .

|| прым. пёравы, .

  • Шарыкавыя і пёравыя ручкі.

пярсцёнак, , м.

Прадмет, звычайна з дарагога металу, у форме абадка, абруча, часта з каштоўнымі камянямі, які носіцца на пальцы як упрыгожанне ці як сімвал шлюбу.

  • Заручальны п.

пярун, , м.

Аглушальны ўдар грому.

  • П. ударыў у дрэва.
  • П. яго (цябе, яе, вас, іх) ведае (нічога невядома пра каго-, што-н.; разм.).

|| прым. перуновы, .

пярхота, , ж. (разм.).

Сухі кашаль, пакашліванне ад перасыхання, раздражнення ў горле.

|| прым. пярхотны, .

пярцоўка, , ж.

Гарэлка, настоеная на перцы.

|| прым. пярцовачны, .

пяршак, , м. (разм.).

  1. Тавар першага гатунку.

  2. Першая, самая моцная самагонка.

    • Хапіў першаку, дык і вочы на лоб.

|| памянш. першачок, .

пяршачка, , ж. (разм.).

Тое, што і першацёлка.

пяршыць, ; безас.; незак. (разм.).

Пра адчуванне пярхоты.

  • Пяршыць у горле.