Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

скалыхнуцца, ; зак.

  1. Зварухнуцца, захістацца.

    • Паверхня вады скалыхнулася.
    • Калыска скалыхнулася (гайданулася з боку ў бок).
  2. перан. Узрушыцца, захвалявацца, прыйсці ў рух.

    • Бач, ад песні яго скалыхнуўся народ.

скалыхнуць, ; зак.

  1. Зварухнуць, захістаць, заставіць калыхацца.

    • Вецер скалыхнуў жыта.
    • С. калыску (гайдануць 3 боку ў бок).
  2. перан. Усхваляваць, узрушыць; парушыць спакой.

    • Навіна скалыхнула народ.

скальны, .

Камяністы, які складаецца з каменных горных парод (спец.).

  • С. грунт.
  • Скальныя работы (у камяністым грунце).

скальп, , м.

Зрэзаная з галавы скура з валасамі.

  • Зняць с.

скальпаваць, ; зак. і незак.

Зняць (знімаць) скальп.

|| наз. скальпаванне, .

|| зак. аскальпаваць, .

скальпель, , м.

Невялікі хірургічны нож.

  • Светлавы скальпель (спец.) — лазерны прамень, які выкарыстоўваецца ў хірургіі для рассячэння тканак.

|| прым. скальпельны, .

скамароства, , н.

  1. Занятак, прафесія скамарохаў.

  2. Блюзнерства, крыўлянне, камедыянцтва (разм. неадабр.).

|| прым. скамарошскі, .

  • Скамарошскае выступленне.

скамарох, , м.

  1. У Старажытнай Русі: спявак-музыкант, вастраслоў і акрабат.

  2. перан. Пра несур’ёзнага чалавека, які пацяшае іншых сваімі камедыянцкімі, штукарскімі выхадкамі (разм. неадабр.).

|| прым. скамарохаў, .

скамарошнічаць, ; незак. (разм.).

Паводзіць сябе несур’ёзна, як скамарох; крыўляцца.

|| наз. скамарошнічанне, .

скамянеласць, , ж.

  1. гл. скамянелы.

  2. Выкапнёвыя рэшткі арганізмаў — скамянелая жывёліна, расліна або якая-н. частка іх.

    • Знайсці с.