Verbum

пясняр, ✂ м. (паэт.).

1. Пра народнага паэта, вершы якога перакладаюцца на музыку, становяцца песнямі.

   • Народны п.

2. перан., чаго. Той, хто апявае што-н. (кніжн.).

   • П. рэвалюцыі.

|| ж. пяснярка, ✂.

|| прым. пяснярскі, ✂.

пясок, ✂, м.

1. Сыпкія часцінкі кварцу або іншых цвёрдых мінералаў.

   • Рачны п.
   • Жоўты п.
   • Будаваць на пяску што-н. (перан. на ненадзейнай аснове).
   • П. сыплецца з каго-н. (вельмі стары; разм. жарт.).

2. мн. -скі, -скоў. Прасторы, пакрытыя пяском.

   • Зыбкія пяскі.

3. Тое, што і цукровы пясок (разм.).

◊

• Цукровы пясок — цукар у дробных крупінках у адрозненне ад пілаванага, колатага.

|| памянш. пясочак, ✂.

|| прым. пясочны, ✂.

• П. колер (карычнева-жоўты).

пясочніца, ✂, ж.

1. Прылада, якая ўжывалася некалі для пасыпання пяском напісанага з мэтай прасушвання.

2. У паравозе: скрынка з пяском, які аўтаматычна высыпаецца на рэйкі, калі пачынаюць буксаваць колы (спецыяльны тэрмін).

3. Запоўненая пяском нізкая шырокая скрынка для дзіцячых гульняў.

   • П. ў двары.

пясочны, ✂.

1. гл. пясок.

2. Пра цеста і вырабы з яго: сухі і рассыпісты.

   • Пясочнае цеста.
   • П. торт.

пястун, ✂, м.

1. Той, хто любіць песціцца, балаўнік.

2. Той, каго вельмі песцяць, распешчваюць.

|| ж. пястуха, ✂.

пясць, ✂, ж.

Пяць праменепадобна размешчаных костачак, якія злучаюць пальцы з запясцем і ўтвараюць кісць рукі.

|| прым. пясцевы, ✂.

пясчанік, ✂, м.

Асадкавая горная парода са спрасаванага пяску.

|| прым. пясчанікавы, ✂.

пясчаны, ✂.

Які складаецца з пяску, нясе пясок, пакрыты пяском.

• Пясчаная выспа.
• Пясчаная глеба.
• Пясчаная бура.

пясчынка, ✂, ж.

Крупінка пяску.

пята, ✂, ж.

1. Задняя частка ступні, а таксама частка панчохі, шкарпэткі, якая закрывае яе.

   • Пяты ныюць (ад хадзьбы).
   • Наступаць на пяты каму-н. (таксама перан. даганяць).

2. Шырокі канец чаго-н., які з’яўляецца апорай (спец.).

   • П. дзвярэй.

◊

• Ахілесава пята (кніжн.) — найбольш слабае месца каго-, чаго-н. [са старажытнагрэч. міфа пра Ахілеса, які меў толькі адно слабае месца на целе — пяту].

• Да пят (разм.) — пра вельмі доўгае, амаль да зямлі адзенне, касу.

• З (ад) галавы да пят (разм.) — тое, што і з галавы да ног.

• Пад пятой каго або чыёй (разм.) — пад прыгнётам, пад уладай.

• Па пятах (хадзіць, гнацца) за кім (разм.) — следам за кім-н., не адстаючы.

|| прым. пятачны, ✂, пятавы, ✂ і пятны, ✂.