Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

спелы, , н.

  1. Які паспеў, выспеў, стаў прыгодным для ўжывання.

    • С. яблык.
  2. перан. Які дасягнуў вопытнасці, майстэрства (пра музыканта, артыста, мастака і пад.).

  3. перан. Дасканалы, грунтоўна абдуманы; закончаны.

    • Спелыя думкі.

|| зак. спеласць, .

  • Ідэйная с.

спераду, прысл. і прыназ.

  1. прысл. З пярэдняга боку.

    • Прышыў бант с.
  2. прыназ. з Р. Спалучэнне з прыназоўнікам спераду выражае прасторавыя адносіны; ужыв. для ўказання на месца наперадзе чаго-н.

    • Ісці с. калоны.

сперма, , ж. (спец.).

Рэчыва, якое выпрацоўваюць мужчынскія палавыя залозы і якое ўтрымлівае палавыя клеткі.

сперматазоід, , м. (спец.).

Мужчынская палавая клетка чалавека, жывёл і некаторых раслін.

сперці1, ; зак. (разм.).

  1. Сціснуць, здушыць.

    • Дух спёрла (безас.).
  2. Ссунуць, сабраць у адно месца.

    • С. мэблю ў адзін пакой.
  3. перан., каго. Прагнаць з пасады, службы.

    • С. з пасады старшыню.

|| незак. спіраць, .

сперці2, ; зак. (разм.).

Украсці.

  • На вакзале чамадан спёрлі.

сперціся, ; зак. (разм.).

Збіцца, стоўпіцца ў адным месцы.

  • С. ў адным пакоі.

|| незак. спірацца, .

спесціцца, ; зак.

Стаць распешчаным.

спеў, , м.

  1. гл. спяваць.

  2. Песня.

    • С. салаўя.
    • За рэчкай чуліся спевы дзяўчат.
  3. Выкананне песень, арый і пад. як мастацтва.

    • Высокі ўзровень харавых спеваў.

|| прым. спеўны, .

спеўка, , ж.

Рэпетыцыя хору.