Verbum

прыпячы, ✂; зак.

1. Патрымаўшы доўга на агні, жары, падпаліць; злёгку спячы, апячы.

   • П. пірагі.
   • П. руку прасам.

2. Моцна прыгрэць (пра сонца).

   • К поўдню прыпякло (безас.).

3. перан., безас., каму. Прыйсціся цяжка, крута.

   • Яму тут добра прыпякло.

4. Змазаць чым-н. пякучым.

   • П. парэз ёдам.

|| незак. прыпякаць, ✂.

|| наз. прыпяканне, ✂.

прырабіць, ✂; зак.

1. што да чаго. Прымацаваць, трывала злучыць з чым-н.

   • П. ручку да форткі.

2. што да чаго. Прыбудаваць да чаго-н.

   • П. дашчаную пуню да хлява.

3. што, чаго і без дапаўнення. Зарабіць у дадатак да асноўнага заработку.

   • П. на пагрузцы вагонаў.

4. Прыбавіць вязаннем.

   • П. палец у пальчатцы.

|| незак. прырабляць, ✂ і прыробліваць, ✂.

|| наз. прыробка, ✂.

прыработак, ✂, м.

Дадатковы заработак.

• Значны п.

прыразны, ✂, (спец.).

Такі, які прырэзалі​¹, прыбавілі.

• Прыразныя землі.

прырасці, ✂; зак.

1. да чаго. Зрастаючыся, утварыць адно цэлае з чым-н.

   • Прышчэп прырос.
   • П. да месца (перан. зрабіцца нерухомым).

2. Павялічыцца ў колькасці, памерах (разм.).

|| незак. прырастаць, ✂.

|| наз. прырашчэнне, ✂ і прырост, ✂.

• Прырашчэнне працэнтаў.
• Прырост пагалоўя жывёлы.

прыраўнаваць, ✂; зак.

Прыпадобніць да каго-, чаго-н., прызнаць роўным з кім-, чым-н.

• Па таленту яго можна п. да лепшых спевакоў.

|| незак. прыраўноўваць, ✂.

прырода, ✂, ж.

1. Усё існае ў сусвеце, арганічны і неарганічны свет.

   • Законы прыроды.
   • Жывая п. (арганічны свет).
   • Мёртвая п. (неарганічны свет: не расліны, не жывёлы).

2. Месцы па-за гарадамі (палі, лясы, горы).

   • Любавацца прыродай.
   • На ўлонні прыроды.
   • Выехаць на прыроду (разм.).

3. перан., чаго. Асноўная ўласцівасць, сутнасць (кніжн.).

   • П. атама.
   • П. сацыяльных адносін.

◊

• Ад прыроды або з прыроды — ад нараджэння, ад пачатку існавання.

• З дрэнным зрокам ад (з) прыроды.

◊

• Па прыродзе — па характару, па натуры.

• Па прыродзе ён добры чалавек.

|| прым. прыродны, ✂.

• Прыродныя багацці краю.
• Прыродныя рэсурсы.
• Прыродныя ўмовы.

прырода...

Першая частка складаных слоў са знач. які мае адносіны да прыроды (у 1 знач.), напр. прыродаахоўны, прыродазнаўства, прыродакарыстанне.

прыродаахоўны, ✂, (спец.).

Які мае адносіны да аховы прыроды, прыроднага багацця.

• Прыродаахоўныя мерапрыемствы.

прыродазнаўства, ✂, н.

Навука аб прыродзе; такая навука як прадмет школьнага выкладання.

• Праграма па прыродазнаўству.

|| прым. прыродазнаўчы, ✂.