Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

усюды, прысл.

У кожным месцы, паўсюдна, скрозь.

  • У. пабываць.
  • У. было мокра і гразка.

усюдыісны, (іран.).

Які ўсюды паспявае, ва ўсім прымае ўдзел.

  • Усюдыісныя рэпарцёры.

усюдыход, , м.

Аўтамашына на гусенічным хаду, прызначаная для язды ў цяжкіх дарожных умовах.

усюдыходны, .

Здольны перамяшчацца ў цяжкіх дарожных умовах.

  • Усюдыходныя аўтамашыны.

уся...

Першая частка складаных слоў, якая ўжыв. замест «усе...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напр. усявышні, усямерны, усяночны.

усявышні, , м.

У веруючых: урачыстая назва Бога.

усяго, прысл.

  1. гл. увесь.

  2. прысл. Разам, наогул.

    • У. зарабілі сто тысяч рублёў.
  3. часц. Толькі, не больш чым.

    • Гэта каштуе ў. пяць тысяч рублёў.

усяк, прысл. (разм.).

  1. Па-рознаму, неаднолькава.

    • У. бывае.
  2. Усімі спосабамі.

    • У. стараецца выкруціцца.

усякі, займ.

  1. Кожны, любы.

    • У. раз адно і тое ж.
    • Усякая птушка сваё гняздо бароніць (прыказка).
  2. Розны, усялякі.

    • Усякія людзі бываюць.
  3. У спалучэнні з прыназ. «без», узмацняючы прыназоўнік, азначае: зусім без.

    • Без усякай мэты.
    • Без усякіх цяжкасцей.

усяленскі, (уст.).

Сусветны.

  • Усяленскія саборы.