Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

хрыпу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Чалавек з хрыплым голасам.

|| ж. хрыпу́ха, -і, ДМ -пу́се, мн. -і, -пу́х.

хрысто́савацца, -суюся, -суешся, -суецца; -суйся; незак.

У праваслаўных хрысціян: цалавацца тры разы, віншуючы са святам Вялікадня.

|| зак. пахрысто́савацца, -суюся, -суешся, -суецца; -суйся.

хрысці́льны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да абраду хрышчэння.

Хрысцільная кашуля.

хрысці́ны, -ці́н.

Хрысціянскі абрад хрышчэння, а таксама пачастунак пасля гэтага абраду.

|| прым. хрысці́нны, -ая, -ае.

хрысці́цца, хрышчу́ся, хры́сцішся, хры́сціцца; хрысці́ся; незак.

1. таксама зак. Абрадам хрышчэння прыняць (прымаць) хрысціянскую веру.

2. Рабіць малітвенны знак крыжа.

|| зак. ахрысці́цца, ахрышчу́ся, ахры́сцішся, ахры́сціцца (да 1 знач.), пахрысці́цца, пахрышчу́ся, пахры́сцішся, пахры́сціцца (да 1 знач.) і перахрысці́цца, -хрышчу́ся, -хры́сцішся, -хры́сціцца; -хрысці́ся (да 2 знач.).

хрысці́ць, хрышчу́, хры́сціш, хры́сціць; хрысці́; хры́шчаны; незак., каго-што.

1. Спраўляць над кім-н. царкоўны абрад хрышчэння.

Х. дзяцей.

2. Быць хросным бацькам або хроснай маці.

3. Рабіць знак крыжа (у 3 знач.) на кім-, чым-н.

4. Даваць мянушку (разм.).

5. Біць, хвастаць (разм.).

Х. дубцом па спіне.

Не дзяцей хрысціць каму з кім (разм.) — не мець інтарэсу да каго-н., не жадаць мець справы з кім-н.

|| зак. ахрысці́ць, ахрышчу́, ахры́сціш, ахры́сціць; ахрысці́; ахры́шчаны (да 1, 2, 4 і 5 знач.), пахрысці́ць, пахрышчу́, пахры́сціш, пахры́сціць; пахрысці́; пахры́шчаны (да 1 і 2 знач.) і перахрысці́ць, -хрышчу́, -хры́сціш, -хры́сціць; -хрысці́; -хры́шчаны (да 3 знач.).

хрысціянізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што (кніжн.).

Падвергнуць (падвяргаць) хрысціянізацыі.

хрысціяніза́цыя, -і, ж. (кніжн.).

1. Пераход у хрысціянства, распаўсюджванне дзе-н. хрысціянства.

2. Наданне чаму-н. характару, які адпавядае патрабаванням хрысціянскай рэлігіі.

Х. язычніцкіх абрадаў.

хрысція́нін, -а, мн. -ція́не і (з ліч. 2, 3, 4) хрысція́ніны, -ція́н, м.

Паслядоўнік хрысціянства, хрысціянскай веры.

|| ж. хрысція́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. хрысція́нскі, -ая, -ае.

хрысція́нства, -а, н.

Рэлігія, у аснове якой ляжыць вера ў Ісуса Хрыста як Богачалавека.

|| прым. хрысція́нскі -ая, -ае.