Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

чума́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (уст.).

Возчык і гандляр ва Украіне і на поўдні Расіі, які перавозіў на валах соль, рыбу і іншыя тавары.

|| прым. чума́цкі, -ая, -ае.

Ч. абоз.

чумакава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; незак. (уст.).

Займацца чумацкім промыслам, быць чумаком.

|| наз. чумакава́нне, -я, н. і чума́цтва, -а, н.

чумі́за, -ы, ж.

Расліна сямейства злакавых, падобная на проса.

|| прым. чумі́зны, -ая, -ае.

чу́ні, -яў, адз. чунь, -я, м.

Гумавы ці скураны абутак у выглядзе галёшаў, якія надзяваюцца пры рабоце ў шахтах, рудніках і пад.; бахілы.

чупры́на, -ы, мн. -ы, -ры́н, ж.

Пасма валасоў, якая спадае на лоб або ўзнімаецца над ілбом; чуб; а таксама валасы наогул.

Густая ч.

чурэ́к, -а, мн. -і, -аў, м.

На Каўказе: плоскі прэсны белы хлеб у форме вялікай ляпёшкі.

|| прым. чурэ́чны, -ая, -ае.

чу́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Вестка аб кім-, чым-н., звычайна яшчэ не пацверджаная.

Чуткамі зямля поўніцца.

чу́ткі, -ая, -ае.

1. Які лёгка і добра ўспрымае што-н. слыхам, нюхам.

Чуткія сабакі.

2. Уражлівы, успрыімлівы.

Чуткая душа.

3. Неглыбокі, лёгкі.

Ч. сон.

|| наз. чу́ткасць, -і, ж.

чу́тна і чутно́.

1. безас., у знач. вык. Можна чуць.

Не ч. песень.

2. безас., у знач. вык. Ёсць звесткі (разм.).

Пра яго нічога не ч.

Ніякіх навін не ч.?

3. у знач. пабочн. сл. Кажуць, як кажуць, нібыта (разм.).

Ён, ч., добра зарабляе.

чу́тнасць, -і, ж.

1. Ступень выразнасці гучання.

Дрэнная ч. радыёперадачы.

2. Магчымасць чуць, слухаць каго-, што-н.

Зона чутнасці.