Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

грэ́бень, -я, мн. грабяні́ і (з ліч. 2, 3, 4) грэ́бені, грабянёў, м.

1. Пласцінка з радам зубцоў для расчэсвання валасоў або заколвання і змацавання жаночай прычоскі.

2. Прыстасаванне такой формы, ужыв. ў розных галінах вытворчасці.

Прадзільны г.

Фарміраваць грабяні пад пасадку кукурузы.

3. Мясісты нараст на галаве некаторых птушак.

Г. пеўня.

4. перан. Вяршыня чаго-н.

Г. хвалі.

Горны г.

|| прым. грабе́нны, -ая, -ае (да 1—3 знач.), грабянёвы, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.) і грабнявы́, -а́я, -о́е (да 4 знач.).

Грабеннае прадзенне.

Грабенны (грабянёвы) выраст.

Грабнявыя культуры.

|| памянш. грабе́ньчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 3 знач.); прым. грабе́ньчыкавы, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).

грэ́блівы, -ая, -ае.

Які гадліва адносіцца да неахайнасці і ўсюды яе падазрае.

Г. чалавек.

|| наз. грэ́блівасць, -і, ж.

грэ́бля, -і, мн. -і, -яў, ж.

Насціл з бярвення ці галля для праезду па гразкім месцы; гаць.

|| памянш. грэ́белька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

грэ́бці, грабу́, грабе́ш, грабе́; грабём, грабяце́, грабу́ць; гроб, грэ́бла; грабі́; незак.

1. Збіраць у адно месца, зграбаць граблямі, віламі і пад.

Г. сена.

2. Працаваць вёсламі, плывучы ў лодцы.

3. Разграбаць, капаць.

Г. пясок.

4. перан. 3 прагнасцю браць, захопліваць сабе.

Г. дабро.

Кожная курыца пад сябе грабе (з нар.).

грэ́бціся, грабу́ся, грабе́шся, грабе́цца; грабёмся, грабяце́ся, грабу́цца; гро́бся, грэ́блася; грабі́ся; незак.

Капацца, разграбаць што-н. пальцамі, лапамі.

Г. ў пяску.

грэ́йдар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Машына для рыцця канаў, выраўноўвання палатна грунтавых дарог.

2. Дарога, пракладзеная пры дапамозе такой машыны (разм.).

|| прым. грэ́йдарны, -ая, -ае.

грэйпфру́т, -а, Му́це, мн. -ы, -аў, м.

Пладовае дрэва сямейства цытрусавых, а таксама гаркавата-салодкі плод гэтага дрэва.

|| прым. грэйпфру́тавы, -ая, -ае.

грэка-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. грэчаскі, напр.: грэка-лацінскі, грэка-балгарскі.

грэ́кі, -аў, адз. грэк, -а, м.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Грэцыі.

|| ж. грача́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. грэ́часкі, -ая, -ае.

грэ́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Прыстасаванне для абагравання, сагравання.

Электрычная г.

Гумавая г.

|| прым. грэ́лачны, -ая, -ае.