Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аснава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад аснаваць.

аснава́цца, аснуецца; зак.

Узнікнуць, утварыцца, арганізавацца; тое, што і заснавацца (у 1 знач.).

аснава́ць, асную, аснуеш, аснуе; аснуём, аснуяце; зак., што.

1. Зрабіць аснову тканіны.

2. Пачаць будаваць што‑н.; закласці. Аснаваць падмурак. // Паставіць, устанавіць. І зноў на тым самым селішчы хату аснавалі. Сачанка.

3. перан. Тое, што і заснаваць (у 1, 2 знач.).

асна́стка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Тое, што і аснашчэнне.

асна́стчык, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца аснасткай судна.

асна́сціцца, аснашчуся, аснасцішся, аснасціцца; зак.

1. Забяспечыцца снасцямі, прыладамі.

2. Забяспечыць сябе неабходнымі тэхнічнымі сродкамі; абсталявацца.

асна́сціць, аснашчу, аснасціш, аснасціць; зак., каго-што.

1. Забяспечыць што‑н. снасцямі.

2. Забяспечыць неабходнымі тэхнічнымі сродкамі, абсталяваннем.

асна́цкі, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які мае дачыненне да аснача, аснацтва. Аснацкая песня. □ І долечку сірочую хрысціла бабка з вокан, каб толькі не сурочыла зайздрослівае вока. Ды вытрымка аснацкая яго [Ульянава] вяла ў навуку па Волзе ўверх: юнацкая Казань шуміць на вулках. Вялюгін.

асна́цтва, ‑а, н.

Уст. Аснацкі промысел.

асна́ч, ‑а, м.

Уст. Працаўнік на сплаве лесу; плытагон. Дзьме вецер у твар аснача маладога... Удалеч імкнецца Дзвіна. Зарыцкі. Каля кроснаў — ткачы, На плытах — асначы, На палях за плугамі — аратыя. Дзяргай.