Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вылу́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вылудзіць.

вы́лудзіць, ‑луджу, ‑лудзіш, ‑лудзіць; зак., што.

Пакрыць палудай. Вылудзіць медную конаўку.

вы́лузаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад вылузаць.

вы́лузацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Выпасці са шкарлупіння, з цвёрдай абалонкі. // Вызваліцца з чаго‑н., з-пад чаго‑н. Грудок гэты толькі што вылузаўся з-пад снегу і яшчэ ўвесь чорны. Лужанін.

2. перан. Разм. Вырвацца, выкруціцца. Вылузацца з дужых рук. □ Мурашкі так абляпілі гадзюку, што яна... ніяк не магла ад іх вылузацца. Гурскі. // Выйсці з цяжкага, непрыемнага становішча, выкруціцца. Вылузацца з бяды.

вы́лузаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Дастаць, выняць, ачысціўшы ад шкарлупіння. Вылузаць боб са струкоў.

2. перан. Разм. Выняць, вызваліць з чаго‑н.

вылу́званне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. вылузваць — вылузаць.

вылу́звацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да вылузацца.

2. Зал. да вылузваць.

•••

Вылузвацца са скуры — тое, што і лезці са скуры (гл. лезці). Кавалеры вылузваліся са скуры, каб звярнуць на сябе агульную ўвагу і закасаваць усіх іншых. Колас.

вылу́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вылузаць.

вы́лузнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Тое, што і вылузацца. [Пан Зыгмунт] аж вылузнуўся з пінжака. Лынькоў.

вы́лузнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.

Тое, што і вылузаць.