Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вы́карпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Корпаючы, дастаць, выняць. Міколка выкарпаў з цяпла дзесяць печаных бульбін. Лынькоў.

вы́карчаваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад выкарчаваць.

вы́карчаваць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; зак., што.

1. Выцягнуць, вырваць, выкапаць з карэннем. Выкарчаваць пні, хмызняк. □ Ад лазы — адно званне. Яе выразалі і выкарчавалі яшчэ летась. Пташнікаў. // Ачысціць ад пнёў, карчоў. Тоўхарт.. абвясціў, што хто выкарчуе і ачысціць гэтую зямлю, возьме сабе навечна паўтары дзесяціны. Чорны.

2. перан. Знішчыць, выкараніць, вывесці. Выкарчаваць бюракратызм.

выкарчо́ўванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. выкарчоўваць — выкарчаваць.

выкарчо́ўвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да выкарчоўваць.

выкарчо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да выкарчаваць.

выкарчо́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. выкарчоўваць — выкарчаваць (у 1 знач.).

выкарыста́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. выкарыстаць.

вы́карыстаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад выкарыстаць.

вы́карыстаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Скарыстаць што‑н., ужыць у сваіх мэтах. Выкарыстаць адпачынак. Выкарыстаць зручны момант. □ Якаў радаваўся свайму вольнаму вечару, было жаданне як мага лепш выкарыстаць яго. Кулакоўскі. Свет для моладзі цяпер адкрыты, шырокі — чаму ж не выкарыстаць гэтую магчымасць?.. Хадкевіч. // Знайсці прымяненне. Пакуль на поле не выехалі, прараб стараўся выкарыстаць кожнага цалінніка на будоўлі. Пальчэўскі.