Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вызыва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да вызвацца.

2. Зал. да вызываць.

вызыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вызваць.

выі́грыванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. выігрываць.

выі́грываць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Разм. Іграць на чым‑н. звычайна ціха, прыглушана якую‑н. мелодыю. Выігрываць мелодыю вальса.

выйграва́цца, ‑раецца; незак.

Зал. да выйграваць.

выйграва́ць, ‑раю, ‑раеш, ‑рае; ‑раём, ‑раяце.

Незак. да выйграць.

вы́йграны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад выйграць.

вы́йграць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. што і без дап. Набыць што‑н. у выніку розыгрышу латарэі, перамагчы ў азартнай гульні. Выйграць сто рублёў па аблігацыі. □ Аднойчы гуляў пан у карты і выйграў у суседняга пана маёнтак. Якімовіч. Была спакуса выйграць, ..асабліва калі хто браў «дзевяты вал». Колас.

2. без дап. Дамагчыся перамогі, узяць верх; перамагчы. Выйграць бой. Каманда выйграла ў спаборніцтвах. □ Мужчыны былі ашаломлены сілай удару немцаў, але не гублялі галавы, яны былі ўпэўнены, што немцы вайны не выйграюць. Гурскі.

3. Дамагчыся поспеху. Выйграць у чыіх-небудзь вачах.

•••

Выйграць час — сэканоміць час або выгадаць больш часу для ажыццяўлення чаго‑н.

вы́йгрыш, ‑у, м.

1. Тое, што набыта ў выніку розыгрышу латарэі і інш., у выніку перамогі ў азартнай гульні. Выйгрыш па аблігацыі. Спадзявацца на выйгрыш.

2. Выгада, карысць. [Пніцкі:] — На работу хаджу, а гаспадарку сваю кінуў. Гэтак прыйшлося, бо.. большы мне цяпер выйгрыш. Чорны.

3. Поспех, перамога ў чым‑н. Дамагчыся выйгрышу.

•••

Быць у выйгрышы гл. быць.

вы́йгрышны, ‑ая, ‑ае.

1. Які дае права на выйгрыш. Выйгрышная пазыка. // На які выпаў выйгрыш. Выйгрышны білет.

2. Выгадны, які спрыяе поспеху. Выйгрышная пазіцыя.