Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дамало́ць, ‑мялю, ‑мелеш, ‑меле; зак., што.

Закончыць размолванне чаго‑н. Дамалоць пшаніцу.

дамало́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад дамалаціць.

дамало́чвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да дамалочваць.

дамало́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да дамалаціць.

дамалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., каго-што.

Закончыць маляванне чаго‑н. Дамаляваць партрэт. // перан. Закончыць апісанне, абмалёўку чаго‑н. □ — Мне здаецца, трэба дапісаць, дамаляваць тое месца, дзе.. герой падымаецца на гераічны ўчынак. Мележ. // перан. У думках дапоўніць, аднавіць што‑н. Паэт, няхай сабе абагулена, стварыў выразны сацыяльны тып, і наша ўяўленне дамалюе рысы, якіх бракуе ў індывідуальным абліччы героя. Навуменка.

даманапалісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які папярэднічаў манапалістычнаму капіталізму.

дамарксі́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які адносіцца да часу, што папярэднічаў з’яўленню марксізма. Дамарксісцкая філасофія.

дамаро́слы, ‑ая, ‑ае.

1. Вырашчаны дома, у сваёй гаспадарцы; сваёй гадоўлі. Сядзіць дзед на палку каля калыскі, дамарослы тытун[ь] пакурвае з люлечкі, сваю звычайную песню спявае. Колас.

2. перан. Які навучыўся чаму‑н. саматугам; не прафесіянальны. Паліцыянтам, скваплівым на гарэлку, спецыяльна падсунулі гэтую торбу з гарэлкай, запраўленай сонным парашком. Хітра зроблена, нічога не скажаш. Гэта рабіў не нейкі дамарослы падпольшчык, а чалавек з галавой. Машара. // Невысокай вартасці, якасці; просты, прымітыўны. Праўда, гумар яго дамарослы, і Красак часам не узвышаецца да іроніі над сваімі уласнымі, падчас смешнымі, слабасцямі. «Беларусь».

дамаро́шчаны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і дамарослы. Дамарошчаны майстар. Дамарошчаны стратэг.

дамасе́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Пра таго, хто мала бывае на людзях і праводзіць свой вольны час дома. З суседзямі асаблівай дружбы не было, пісьменнік стаў дамаседам, чытаў і пісаў у сваёй каморцы. С. Александровіч.