выбаўле́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. выбаўляць — выбавіць.
вы́баўлены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад выбавіць.
выбаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да выбавіць.
выбача́льны, ‑ая, ‑ае.
Які заслугоўвае выбачэння; даравальны.
выбача́цца, ‑аецца; незак.
Зал. да выбачаць.
выбача́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; незак., каму, каму за што, на што і без дап.
1. Не караць за што‑н., дараваць. [Дзед Мароз:] — Выбачай мне за спазненне, Што ні хочаш — я ў імгненне Для цябе [Міхася] зраблю. Кірэенка. Сорам добрай гаспадыні даваць такі хлеб чужым людзям. А што ж інакш рабіць? Што ж, няхай.. [Кастусь] выбачае. Чорны.
2. заг. выбачай(це). Ужываецца пры звароце да каго‑н. (часам як пабочнае слова), калі просяць прабачэння за турботы, непрыемнасць і пад. Госць падаўся да дзвярэй, але зноў авалодаў сабою і спакойна сеў. — Выбачайце, я ўзнерваваны. Чорны. [Жэня:] — Выбачайце, Віктар Сяргеевіч, мы вас патурбавалі... Якімовіч. // Ужываецца як форма пратэсту, нязгоды. [Дзед Бадыль:] — Дзеўка — золата, а на пасаг выбачайце! Крапіва. Каламуціцца ноч. Расшчапляецца атам. Гэта зноў Вы з вайной? Выбачайце, паны дыпламаты. Лужанін.
3. каго. Прызнаваць, што хто‑н. заслугоўвае даравання.
выба́члівы, ‑ая, ‑ае.
Які выказвае выбачэнне, з выбачэннем. Гаварыць выбачлівым тонам. Выбачлівая ўсмешка.
вы́бачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць.
Зак. да выбачаць.
выбачэ́нне, ‑я, н.
Дараванне віны; прабачэнне. [Іван Нічыпаравіч:] — Не трэба, дачушка, выбачэння. Якімовіч. Бывае і так. Прыйдзе, накурыць, графік разаб’е, а потым назаўтра выбачэння просіць. Грамовіч.
вы́бегацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Нагуляцца, бегаючы; набегацца.