Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вы́снавацца, ‑снуецца; зак.

Вырысавацца, акрэсліцца (пра думку, погляд і пад.). У як бы выпусташаную беспрытомнасцю Галіну галаву прыйшла думка. Яна спачатку была невыразная, нясмелая, але праз момант выснавалася ва ўспамін. Сабаленка.

вы́снаваць, ‑сную, ‑снуеш, ‑снуе; зак., што.

1. Зрабіць, стварыць аснову чаго‑н.; аснаваць. Выснаваць узор.

2. перан. Аналізуючы факты, падзеі, зрабіць які‑н. вывад, выснову, абгрунтаваць што‑н. Думка ліхаманкава працавала і нарэшце выснавала нешта падобнае на апраўданне. Сабаленка.

вы́снены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад высніць.

вы́сніць, ‑сню, ‑сніш, ‑сніць; зак., каго-што.

Убачыць у сне, марах; сасніць. Усё, што высніў хлапчуком, Дарэшты спраўдзіў у паходах. Кірэенка.

высно́ва, ‑ы; Р мн. ‑сноў; ж.

Вывад, заключэнне. Зрабіць выснову. □ [Карызна] ужо дасканала праверыў свае .. адносіны, свае пачуцці да.. [жонкі] і зрабіў рашучую канчатковую выснову. Зарэцкі.

высно́ўвацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да выснавацца.

2. Зал. да высноўваць.

высно́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да выснаваць.

высо́зны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і высачэзны. Крайнім будынкам ад Нёмана супраць броду была старая карчма на высозным падмурку. Колас.

высо́ка,

1. Прысл. да высокі.

2. у знач. вык. Аб вялікай адлегласці ўверх. Сонца было ўжо высока, калі Віця выйшаў з хаты. Чарнышэвіч.

высока... (а таксама высака...).

Першая састаўная частка складаных слоў: 1) якая адпавядае па значэнню словам «вельмі», «у найвышэйшай ступені», напрыклад: высокаадукаваны, высокаарганізаваны, высокаўраджайны, высокачуллівы, высокаэфектыўны; 2) якая адпавядае слову «высокі» (у 1 знач.), напрыклад: высокабартовы; 3) у дарэвалюцыйным тытулаванні чыноў, больш высокіх па ступені, напрыклад: высокаблагароддзе, высокаправасхадзіцельства (ужывалася з займеннікамі «ваша», «яго», «яе», «іх»).