Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

выму́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вымучыць.

вы́мучыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Разм.

1. Дамагчыся чаго‑н. настойлівымі патрабаваннямі, просьбамі. Вымучыць згоду.

2. Стварыць, зрабіць, выказаць што‑н. з вялікімі намаганнямі. Вымучыць верш, усмешку, слова.

3. Знясіліць; змардаваць. [Крысціне] смяртэльна надакучылі і дарэшты вымучылі яе ўсе бязмэтныя пошукі. Васілевіч.

вы́мушана, прысл.

Не па сваёй волі, ахвоце; з-за неабходнасці. Вымушана ўсміхнуцца.

вы́мушаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вымусіць.

2. у знач. прым. Выкліканы неабходнасцю; зроблены не па ўласнаму жаданню. Вымушаны смех. Вымушаная пасадка. □ [Лабановіч] любіў сваю школьную справу, і яму надакучыў вымушаны адрыў ад яе. Колас.

вымуша́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да вымушаць.

вымуша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вымусіць.

вы́муштраванасць, ‑і, ж.

Уласцівасць вымуштраванага.

вы́муштраваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вымуштраваць.

2. у знач. прым. Прывучаны да строгага выканання якіх‑н. правіл, распарадку. Якая ж магутная сіла ідзе з усходу, калі яна змагла зламаць вымуштраваную жалезную армію фюрэра! Хадкевіч.

вы́муштраваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго.

Навучыць, прывучыць муштраю да строгай дысцыпліны. Вымуштраваць навабранцаў. Вымуштраваць падначаленых. // Вымучыць несправядлівымі патрабаваннямі.

вымуштро́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вымуштраваць.