вынясе́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. выносіць — вынесці (у 6, 7 знач.).
вы́нятак, ‑тка, м.
Выключэнне. За.. рэдкім выняткам.. гукапіснае майстэрства ў «Безназоўным» не паддаецца праверцы. Бярозкін.
вы́нятка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Невялікі ўрывак, выпіска з якога‑н. тэксту. Вынятка з кнігі, з граматы, з пратакола.
2. Выкінутая, прапушчаная частка тэксту; купюра. Выняткі цэнзуры.
вы́няты, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад выняць.
вы́няцца, вымецца; зак.
Дастацца, выцягнуцца адкуль‑н. Куст выняўся разам з роўным квадратам зямлі. Курто.
вы́няць, выму, вымеш, выме; зак., што.
1. Дастаць адкуль‑н., з чаго‑н. Выняць газеты з паштовай скрынкі. □ Маладзіца выняла з печы чыгунок і паставіла на стол. Мележ. [Пячнік] спрытна пастукаў малатком па сценцы.., выняў адну цагліну, другую і пашоргаў у дымаходзе тоўстым дротам. Даніленка. // Выставіць што‑н. устаўленае. Выняць дубэльты з вокнаў. // Выцягнуць, выслабаніць што‑н. Выняць нагу са стрэмя.
2. Спец. Вычарпаць (зямлю, грунт) каўшом. Выняць грунт з катлавана.
•••
Выняць душу — а) давесці да смерці; б) маральна замучыць, знясіліць.
вы́пагадзіцца, ‑дзіцца; безас. зак.
Аб надыходзе яснага сонечнага надвор’я. Выпагадзілася толькі пад вечар.
вы́пад, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Спец. Рэзкі рух уперад з апорай на выстаўленую нагу. Фехтавальшчык зрабіў імгненны выпад.
2. Варожае выступленне, нядобразычлівая выхадка. Злосны выпад.
вы́падак, ‑дку, м.
1. Тое, што здарылася, здарэнне; факт, з’ява. Выпадак з жыцця. □ З гэтым лесам было звязана ў мяне многа апавяданняў аб страхах і розных выпадках. Колас.
2. Пэўныя абставіны, стан рэчаў. [Ліда] ведала: у такіх выпадках самае галоўнае адбываецца ў першы момант. Пальчэўскі.
3. Зручны момант. Выпадак падвярнуўся сам і вельмі хутка. Васілевіч.
4. толькі адз. Тое, што не абумоўлена прычыннай залежнасцю; выпадковасць. Словам, тым самым шляхам выпадку, праз дзесяткі салдацкіх рук і торбаў, прыйшла да нас і Коласава паэма. Брыль.
•••
Ва ўсякім выпадку — пры любых абставінах.
З выпадку чаго — з прычыны якіх‑н. падзей, абставін.
На першы выпадак — для пачатку, для першага разу.
На ўсякі выпадак — на выпадак, калі спатрэбіцца.
Ні ў якім выпадку — ніколі, ні пры якіх умовах, ні за што.
У крайнім выпадку — калі не будзе іншага выхаду.
У лепшым выпадку — пры самых спрыяльных абставінах.
У тым выпадку, калі... — калі здарыцца так, што...