Verbum

лінгвісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да лінгвістыкі. Лінгвістычныя даследаванні. Лінгвістычны аналіз.

ліне́енне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. лінеіць.

ліне́ены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад лінеіць.

2. у знач. прым. Такі, на якім праведзены лініі для пісьма. Аркуш лінеенай паперы.

ліне́іцца, ‑неіцца; незак.

Зал. да лінеіць.

ліне́іць, ‑нею, ‑неіш, ‑неіць; незак., што.

Праводзіць на чым‑н. паралельныя лініі для пісьма па іх ці захавання правільнасці нахілу літар. Лінеіць паперу.

ліне́йка ​¹, ‑і, ДМ ‑нейцы; Р мн. ‑неек; ж.

1. Прамая лінія на паперы, дошцы і пад., якая дапамагае пісаць роўнымі радкамі, рабіць патрэбны нахіл літар. Сшытак у лінейку.

2. Планка для вычэрчвання прамых ліній. // Вылічальны, вымяральны інструмент такой формы. Маштабная лінейка. □ Юрку трэба было яшчэ купіць гатавальню, чарцёжную дошку, лагарыфмічную лінейку. Карпаў.

3. Адна з дарог унутры лагера, якая падзяляе яго на прамавугольныя ўчасткі — кварталы. [Пеця:] — Накінуўшы плашч-палатку, я хадзіў па лінейцы, якую толькі што сам старанна падмёў. Шамякін.

4. Строй у адну шарэнгу. Пастроіцца ў лінейку. // Збор (вайсковы, піянерскі, школьны), на якім удзельнікі выстраены ў шарэнгі. Вячэрняя лінейка. □ Зноў горны іграюць, На збор заклікаюць, Хутчэй на лінейку ідзём. Журба.

•••

Як па лінейцы — аб чым‑н. вельмі роўным, прамым, гладкім. Адсюль дарога была роўная, як па лінейцы, і была відаць далёка-далёка. Краўчанка.

ліне́йка ​², ‑і, ДМ ‑нейцы; Р мн. ‑неек; ж.

Уст. Доўгі мнагамесны адкрыты экіпаж з падоўжнай перагародкай, у якім сядзяць бокам да напрамку руху. Грукочучы па мёрзлай зямлі, праляцела тройка сытых коней, запрэжаных у доўгую лінейку. Шамякін. Ззаду ехала чарада карэт, фаэтонаў і проста лінеек. Самуйлёнак.

ліне́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да лініі (у 1 знач.). Лінейная геаметрыя.

2. Які мае выгляд лініі, складаецца з ліній. Лінейны арнамент.

3. Прызначаны для абслугоўвання лініі сувязі ці шляхоў зносін. Лінейны дыспетчар. Лінейны манцёр.

4. Уст. Які складае аснову баявых злучэнняў арміі; рэгулярны. Лінейныя войскі. // Які складае аснову баявых злучэнняў флоту. Лінейны крэйсер.

5. у знач. наз. ліне́йны, ‑ага, м. Салдат, які пасылаецца ў час парадаў для ўказання лініі і напрамку пастраення і ўрачыстага марту войск.

•••

Лінейная скорасць (спец.) гл. скорасць.

Лінейны карабель гл. карабель.

Лінейныя меры гл. мера.

ліне́йчасты, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з ліній. Лінейчасты спектр. // Які мае на сваёй паверхні лініі. Лінейчасты ліст.

лінёк ​¹, лінька, м.

Разм. Памянш.-ласк. да лінь ​¹.

лінёк ​², лінька, м.

Уст. Кароткая смоленая вяроўка з вузлом на канцы, якая служыла на суднах для пакарання матросаў.

лінёўка, ‑і, ДМ ‑нёўцы, ж.

1. Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. лінеіць.

2. Спосаб, характар лінеення. Рахунковыя кнігі маюць спецыяльную лінёўку.