Verbum

хаценне, ✂, н.

Жаданне.

• На хаценне ёсць цярпенне (прыказка).

хацецца, ✂; безас.; незак.

Адчуваць патрэбу ў чым-н., вельмі жадаць чаго-н.

• Яму хацелася есці.

хацець, ✂; незак.

1. Мець жаданне, ахвоту да чаго-н., адчуваць патрэбу ў кім-, чым-н.

   • Х. спаць.

2. Імкнуцца да чаго-н., дамагацца чаго-н.

   • Чаго сабе не хочаш, таго і другому не зыч (прыказка).
   • Хачу, каб не хварэлі дзеці.
   • Хачу, каб людзі жылі мірна.

3. Мець намер зрабіць што-н.

   • Ён хацеў рамантаваць абутак.

4. Ужыв. для абазначэння магчымасці, імавернасці ажыццяўлення чаго-н. (разм.).

   • Хочаш — гуляй, а хочаш — спі.

5. З адноснымі займеннікамі і прыслоўямі ўтварае спалучэнні са значэннем азначальнасці: кожны, усякі (прадмет, месца, час і пад.).

   • Ён рабіў, што хацеў, хадзіў, куды хацеў.

хаціна, ✂, ж.

Убогая, старая хата.

|| памянш. хацінка, ✂.

хаця, (разм.).

1. злуч. уступальны. уступальны. Падпарадкоўвае даданыя ўступальныя сказы, выступаючы ў значэнні: нягледзячы на тое, што.

   • Сонца грэла моцна, х. была ўжо восень.

2. часц. ўзмацняльна-вылучальная. Самае меншае, ва ўсякім выпадку.

   • Вы ж х. не спазняйцеся.

3. часц. ўзмацняльна-абмежавальная (звычайна ў спалучэнні з часц. «б») Нічога больш, акрамя гэтага, усяго толькі.

   • Х. б глыточак вады глынуць.