Verbum

ты, займ.

1. Ужыв. пры звароце да блізкай знаёмай асобы або пры грубым, фамільярным звароце.

   • Куды ты паедзеш?

2. Выкарыстоўваецца для абагульненага абазначэння чалавека наогул (разм.).

   • Калі ты гаспадар, то глядзі гаспадаркі.

3. часц. Выкарыстоўваецца для выказвання прыкрасці, расчаравання, пагрозы і пад.

   • Гэта табе так не пройдзе.

4. У спалучэнні з выклічнікамі ўжыв. для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.

   • Ах ты, дурань!

◊

• А што ты думаеш (разм.) — а чаму б і не зрабіць.

• На ты з кім — (быць) у такіх адносінах, калі пры звароце адзін да аднаго гаворыць «ты».

• Ух ты! — выкарыстоўваецца пры выказванні здзіўлення, захаплення і пад.

тыбетцы, ✂, м.

Карэннае насельніцтва аднаго з раёнаў Цэнтральнай Азіі — Тыбета.

|| ж. тыбетка, ✂.

|| прым. тыбецкі, ✂.

тыгель, ✂, м. (спец.).

1. Пасудзіна з вогнетрывалага матэрыялу для плаўкі, варкі, нагрэву чаго-н. на моцным агні.

2. Металічная пліта друкарскай машыны для прыціскання паперы да пакрытай фарбай друкарскай формы.

|| прым. тыгельны, ✂.

тыгр, ✂, м.

Буйная драпежная млекакормячая жывёліна сямейства кашэчых з паласатай шкурай.

|| прым. тыгравы, ✂ і тыгрыны, ✂.

тыграня, ✂ і тыгранё, ✂, н.

Дзіцяня тыгра.

тыгрыца, ✂, ж.

Самка тыгра.

тыдзень, ✂, м.

1. Адзінка вылічэння часу, роўная сямі дням, ад панядзелка да нядзелі ўключна.

   • Панядзелак — першы дзень тыдня.

2. Адрэзак часу ў сем дзён, сямідзённы тэрмін.

   • Застаўся т. адпачынку.

3. чаго або які. Сем дзён, прысвечаных якому-н. грамадскаму мерапрыемству, прапагандзе чаго-н. і пад.

   • Т. паэзіі.

|| прым. тыднёвы, ✂.

тыкацца​¹, ✂; незак. (разм.).

1. Тыцкаць мордай у што-н.

   • Кот бегаў, тыкаўся мордай у плот.

2. Мітусліва рухацца, стараючыся пранікнуць куды-н.

   • Т. ва ўсе дзверы.

|| зак. ткнуцца, ✂.

|| наз. тыканне, ✂.

тыкацца​², ✂; незак. (разм.).

Звяртацца да каго-н. на «ты».

|| наз. тыканне, ✂.

тыкаць​¹, ✂; незак.

1. Поркаць чым-н. у што-н.

   • Т. кіем у зямлю.

2. Утыкаць, усоўваць у што-н.

   • Т. кнопкі ў сцяну.

3. Падносіць блізка, паказваць на каго-, што-н.

   • Т. пальцам у кожную літару.

4. перан. Уключаць, накіроўваць (разм. неадабр.).

   • Т. ва ўсе камісіі.

5. перан. Пастаянна напамінаць, гаварыць аб кім-, чым-н., упікаць чым-н., папракаць (разм. неадабр.).

◊

• Тыкаць носам (разм. неадабр.) — звяртаць чыю-н. увагу на што-н. (віну, учынак і пад.; звычайна ў грубай форме).

• Тыкаць у нос каму (каго-што) або кім-чым (разм. неадабр.) — тое, што і тыкаць 1 (у 5 знач.).

|| зак. ткнуць, ✂ і тыкнуць, ✂.

|| незак. патыкаць, ✂.

|| наз. тыканне, ✂.