Verbum

прынізіць, ✂; зак.

1. Паставіць у зневажальнае становішча.

2. Зменшыць значэнне каго-, чаго-н.

   • П. чый-н. аўтарытэт.

|| незак. прыніжаць, ✂.

|| наз. прыніжэнне, ✂.

прынікнуць, ✂; зак.

Прыціснуцца, прыпасці.

• П. да зямлі.

|| незак. прынікаць, ✂.

прынука, ✂, ж.

Прымус, прымушэнне.

• Выконваць усё без прынукі.

прынукаць, ✂; незак.

Прымушаць; патрабаваць.

• П. да работы.

|| наз. прынуканне, ✂.

прынц, ✂, м.

Тытул члена царскага дома (у Заходняй Еўропе), а таксама асоба, якая носіць гэты тытул.

|| ж. прынцэса, ✂.

прынцып, ✂, м.

1. Асноўнае, зыходнае палажэнне якой-н. тэорыі, вучэння, навукі і пад.

   • Прынцып прававой дзяржавы.
   • Прынцыпы мастацтва.

2. Перакананне, погляд на рэчы.

   • Мець цвёрдыя жыццёвыя прынцыпы.

3. Асноўная асаблівасць канструкцыі чаго-н.

   • Гучнагаварыцелі зроблены па прынцыпу тэлефона.

◊

• У прынцыпе — у асноўным, у агульных рысах.

• У прынцыпе я згодзен.

прынцыповы, ✂.

1. Які датычыць прынцыпаў.

   • Прынцыповае пытанне.

2. Які прытрымліваецца цвёрдых прынцыпаў.

   • П. чалавек.
   • Прынцыповая крытыка.

3. Які датычыць чаго-н. толькі ў асноўным.

   • Прынцыповая згода на што-н.

|| наз. прынцыповасць, ✂.

прынюхацца, ✂; зак.

1. Прывыкнуць да якога-н. паху.

   • П. да тытунёвага дыму.

2. Унюхваючыся, пастарацца вызначыць што-н. па паху, распазнаць якія-н. пахі.

   • Прынюхаўся — пахла смажанай рыбай.

|| незак. прынюхвацца, ✂.

прыняцца, ✂; зак.

1. Пачаць што-н. рабіць, узяцца за што-н.

   • П. за справу.
   • П. пісаць заяву.

2. Пусціць карані, прыжыцца.

   • Прышчэпак прыняўся.

|| незак. прымацца, ✂.

прыняць, ✂; зак.

1. Прыбраць, занесці, пераставіць у іншае месца.

   • П. пасуду ў шафу.

2. Узяць, атрымаць тое, што хто-н. дае, перадае, здае; узяць у сваё распараджэнне.

   • П. тэлеграму.
   • П. тавар.
   • Камісія прыняла новы дом.

3. Узяць пад сваё кіраўніцтва, заняць (якую-н. пасаду).

   • П. брыгаду.
   • П. пост дырэктара.

4. Уключыць у склад чаго-н., дапусціць да ўдзелу ў чым-н.

   • П. на працу.
   • П. у інстытут.

5. Дапусціць, пусціць да сябе з якой-н. мэтай (для размовы, для агляду, у якасці госця, жыльца і пад.).

   • П. пасла.
   • П. наведвальніка.
   • П. гасцей.
   • Урач прыняў хворую.
   • Добра п. каго-н. (добра аднесціся, добра сустрэць).

6. Успрыняць.

   • П. вестку без энтузіязму.
   • П. да ведама што-н.
   • П. на свой рахунак што-н. (як што-н., што адносіцца да сябе).
   • П. да сэрца што-н.

7. Згадзіцца з чым-н., аднесціся да чаго-н. станоўча.

   • П. параду.
   • П. чыё-н. запрашэнне.

8. Зацвердзіць, галасаваннем выразіць згоду з чым-н.

   • П. закон.
   • П. пастанову.
   • Праект прыняты.

9. Выканаць, ажыццявіць (тое, што выражана наступным назоўнікам).

   • П. рашэнне (рашыць).
   • П. смерць (памерці).
   • П. прысягу.
   • П. меры.
   • П. на сябе абавязак што-н. зрабіць.

10. Стаць уладальнікам якога-н. звання, сану, падданым (якой-н. дзяржавы).

    • П. беларускае грамадзянства.

11. Набыць які-н. выгляд, асаблівасці.

    • П. позу.
    • Столік прыняў выгляд чарцёжнага стала.

12. Падвергнуць сябе якой-н. гігіенічнай, лячэбнай працэдуры.

    • П. душ.
    • П. курс лячэння.

13. што і чаго. Выпіць, праглынуць (лякарства).

    • П. мікстуру.

14. каго-што за каго-што. Прызнаць, палічыць.

    • П. каго-н. за іншага.

15. Прасунуцца трохі ў якім-н. напрамку (разм.).

    • Калона прыняла ўправа.

16. Зразумеўшы, паўтарыць (спец.).

    • П. сігнал.

17. Аказаць дапамогу пры родах.

    • П. дзіця.

◊

• Прыняць бой — не ўхіліцца ад бою, што ўзнік па ініцыятыве праціўніка.

• Прыняць ласку — аказаць гонар, уважыць (зайшоўшы, завітаўшы і пад.).

• Прыняць экзамен (залік і пад.) у каго — правесці вучэбную праверку.

|| незак. прымаць, ✂.

|| наз. прыманне, ✂, прыём, ✂, прыёмка, ✂ і прыняцце, ✂.

• Гасцінны прыём.
• Тэлеграфістка перайшла на прыём.
• Прыёмка тавараў.
• Прыняцце рэзалюцыі.

|| прым. прыёмачны, ✂ і прыёмны, ✂.

• Прыёмачная камісія (якая прымае гатовы аб’ект).
• Прыёмны пункт.
• Прыёмная радыёстанцыя.
• Прыёмныя экзамены.
• Прыёмная камісія (якая прымае абітурыентаў у 2 знач.).
• Прыёмны дзень.