Verbum

цэнтнер, ✂, м.

Мера масы, роўная 100 кг.

|| прым. цэнтнеравы, ✂.

цэнтр, ✂, м.

1. Пункт перасячэння якіх-н. восей, ліній і фігуры, пункт засяроджання якіх-н. адносін у целе.

   • Ц. акружнасці.
   • Ц. цяжару.

2. Сярэдзіна, сярэдняя частка чаго-н., аднолькава аддаленая ад краёў, канцоў чаго-н.

   • Ц. стала быў заняты кнігамі.
   • Камандзірская зямлянка знаходзілася ў цэнтры лагера.

3. Месца, дзе сканцэнтравана якая-н. важная дзейнасць, кіраўніцтва чым-н.

   • Ц. навуковай думкі.
   • Гандлёвы ц.

4. Горад, буйны населены пункт, які мае адміністрацыйнае, прамысловае, культурнае значэнне для якой-н. мясцовасці, краіны.

   • Абласны ц.
   • Адміністрацыйны ц.

5. Вышэйшы орган кіравання якой-н. дзейнасцю.

   • Дырэктывы цэнтра.

6. Вядучая ўстанова, аддзел такой установы, які кіруе пэўнай галіной дзейнасці.

   • Ц. радыёвяшчання.
   • Сінаптычны ц.
   • Ц. кіравання палётамі касмічных апаратаў.

7. Група нервовых клетак, якая рэгулюе тую або іншую функцыю арганізма.

   • Дыхальны ц.
   • Рухальны ц.

8. Дэталь станка з конусным канцом, які служыць для падтрымкі рухомых загатовак пры іх апрацоўцы (спецыяльны тэрмін).

○

• Цэнтр нападзення — асноўны ігрок групы нападзення ў футбольнай і хакейнай камандах.

◊

• (Быць) у цэнтры ўвагі — лічыцца галоўным, выклікаць усеагульны інтарэс.

|| прым. цэнтравы, ✂.

• Ц. пункт.

цэнтрабежны, ✂.

Накіраваны ў час руху ад цэнтра да перыферыі.

• Цэнтрабежныя сілы.
• Цэнтрабежныя нервовыя валокны.

цэнтравальны, ✂, (спец.).

Прызначаны для цэнтравання.

• Цэнтравальныя станкі.

цэнтраваць, ✂; зак. і незак. (спец.).

1. Зрабіць (рабіць) адтуліну ў цэнтры чаго-н.

2. Вызначыць (-чаць), устанавіць (-наўліваць) цэнтр, цэнтральную кропку чаго-н.

|| зак. зацэнтраваць, ✂ і адцэнтраваць, ✂.

|| наз. цэнтраванне, ✂.

цэнтравы, ✂.

1. гл. цэнтр.

2. Які знаходзіцца ў цэнтры.

   • Цэнтравая лінія.
   • Ц. ігрок.
   • Ц. (наз.) баскетбольнай каманды.

3. Забяспечаны якім-н. цэнтральным прыстасаваннем.

   • Ц. свердзел.

цэнтраімклівы, ✂.

Накіраваны ў час руху ад перыферыі да цэнтра.

• Цэнтраімклівая сіла.

цэнтрал, ✂, м.

У царскай Расіі: цэнтральная турма.

цэнтралізаваць, ✂; зак. і незак.

Сканцэнтраваць (сканцэнтроўваць) у адным цэнтры; аб’яднаць (аб’ядноўваць) у адным месцы, у адных руках.

• Ц. работу.

|| наз. цэнтралізацыя, ✂.

цэнтралізм, ✂, м.

Сістэма кіравання, пры якой мясцовыя ўстановы, органы падпарадкаваны цэнтральнай ўладзе, цэнтру (у 5 знач.).

|| прым. цэнтралісцкі, ✂.