Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

смех, , м.

Кароткія характэрныя галасавыя гукі, якія выражаюць весялосць, радасць, задаволенасць, а таксама злараднасць, насмешку і іншыя пачуцці.

  • Здаровы дзіцячы с.
  • Без смеху (сур’ёзна).
  • Не да смеху (няма прычыны смяяцца, весяліцца).
  • С. бярэ (хочацца смяяцца).
  • Смеху варта (смешна).
  • Падарваць жываты са смеху.

смехата, , ж. (разм.).

Нешта смешнае, вартае насмешкі.

  • З гэтых дзяцей адна с.!

смехатворны, .

Легкадумны, варты смеху, кпін. Смехатворнае апраўданне.

  • С. выпадак.

|| наз. смехатворнасць, .

смеціць, ; незак.

Пакідаць дзе-н. смецце, забруджваць смеццем.

  • С. на кухні.

|| зак. насмеціць, .

смецце, , н.

  1. Адкіды, рэшткі чаго-н.

    • Згарнуць с. ў кучу.
  2. Што-н. дробнае, драбяза. Не ягады, а адно с.

  • Выносіць смецце з дому (хаты) (разм.) — рабіць вядомым тое, чаго не павінны ведаць іншыя.

|| прым. смеццевы, .

смеццеправод, , м.

Вертыкальны канал у сцяне дома з адтулінамі на паверхах для скідвання смецця з кватэр.

|| прым. смеццеправодны, .

смець, ; незак.

  1. Адважвацца, мець смеласць для чаго-н.

    • Не с. спрачацца.
  2. Мець права на што-н. Ніхто не смее парушаць закон.

  • Не смей(це) (разм.) — строгая забарона што-н. рабіць.

|| зак. пасмець, .

смешны, .

  1. Які выклікае смех.

    • С. анекдот. Смешнае здарэнне.
    • Смешна (прысл.) мне з такой работы.
  2. Які выклікае іронію, насмешку.

    • С. загад.
  3. перан. Недарэчны, такі, што нельга ўспрымаць сур’ёзна.

    • Смешныя патрабаванні.