Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

гразелячэ́нне, -я, н.

Лячэнне гразямі.

|| прым. гразелячэ́бны, -ая, -ае.

гразе-каме́нны гразекаме́нны, -ая, -ае (спец.).

Які складаецца з рэдкай гразі, змяшанай з камянямі. Гразе-каменныя Гразекаменныя патокі.

гра́зі, -зей.

Азёрны або марскі іл як лекавы сродак, а таксама месца, дзе ім лечацца.

Лячыцца гразямі.

Паехаць на г.

|| прым. гра́зевы, -ая, -ае.

Гразевая ванна.

гразі́цца, гражу́ся, гро́зішся, гро́зіцца; незак.

Тое, што і гразіць.

гразі́ць, гражу́, гро́зіш, гро́зіць; незак.

1. каму чым. Абяцаць зрабіць каму-н. непрыемнасць.

Г. турмой.

2. каму і без дап. Рабіць пагражальны жэст.

Г. пальцам.

|| зак. прыгразі́ць, -гражу́, -гро́зіш, -гро́зіць.

гразі́шча, -ы, ж. (разм.).

Вялікая гразь.

Г. — не вылезці.

гра́зкі, -ая, -ае.

1. Пакрыты граззю.

Гразкая дарога.

2. Багністы, топкі.

Гразкае дно ў вадаёме.

|| наз. гра́зкасць, -і, ж.

гра́знуць, -ну, -неш, -не; граз, гра́зла; -ні; незак.

Апускацца ў што-н. гразкае, топкае.

Ногі гразлі ў цягучай твані балота.

|| зак. загра́знуць, -ну, -неш, -не; загра́з, -зла; -ні.

гразь, -і́, ж.

1. Размяклая ад вады глеба.

На агародзе г.

2. Бруд, нечыстоты.

На падлозе г.

3. перан. Пра амаральнасць, нячэснасць, што-н. ганебнае, нізкае.

Змяшаць з граззю каго (разм., неадабр.) — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.

Не ўдарыць тварам у гразь (разм., адабр.) — паказаць сябе як найлепш.

Як гразі чаго (разм.) — вельмі многа.

Грыбоў сёлета як гразі.

|| прым. гра́зевы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Г. паток.

грак, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Пералётная птушка сямейства воранавых з чорным блішчастым апярэннем.

|| прым. грачы́ны, -ая, -ае.

Г. вывадак.