Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

разда́ць², -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́; -да́й; -да́дзены; зак., што.

1. Расшырыць, расцягнуць, зрабіць прасторным.

Р. абутак.

2. безас.

Зрабіць поўным, тоўстым.

Хлопца за лета раздало.

раздво́ены, -ая, -ае.

1. Такі, які раздвоіўся; раздзелены надвае.

Раздвоеная губа.

Р. след.

2. перан. Які страціў цэльнасць, унутранае адзінства.

Раздвоенае ўсведамленне.

|| наз. раздво́енасць, -і, ж.

Р. пачуццяў.

раздво́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дво́іцца; зак.

1. Раздзяліцца надвае.

Сцежка раздвоілася.

2. перан. Страціць цэльнасць, унутранае адзінства, стаць супярэчлівым.

Думкі раздвоіліся.

|| незак. раздво́йвацца, -аецца.

|| наз. раздвае́нне, -я, н.

раздво́іць, -дво́ю, -дво́іш, -дво́іць; -дво́ены; зак., што.

Раздзяліць надвае.

Р. пасму валасоў.

Р. провад.

|| незак. раздво́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раздвае́нне, -я, н.

раздзе́льны, -ая, -ае.

1. Асобны, адасоблены, самастойны.

Раздзельнае навучанне.

2. 3 перарывамі, перапынкамі, паўзамі.

Раздзельныя крокі.

|| наз. раздзе́льнасць, -і, ж.

раздзе́рці, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дзёр, -дзе́рла; -дзяры́; -дзёрты; зак., каго-што.

Тое, што і разадраць.

раздзе́рціся, -дзяру́ся, -дзярэ́шся, -дзярэ́цца; -дзяро́мся, -дзераце́ся, -дзяру́цца; -дзяры́ся; зак.

Тое, што і разадрацца.

раздзе́ць, -дзе́ну, -дзе́неш, -дзе́не; -дзе́нь; -дзе́ты; зак., каго-што.

Зняць з каго-н. адзенне.

Р. дзіця.

|| незак. раздзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і (радзей) -дзяю́, -дзяе́ш, -дзяе́; -дзяём, -дзеяце́, -дзяю́ць.

|| звар. раздзе́цца, -дзе́нуся, -дзе́нешся, -дзе́нецца; -дзе́нься; незак. раздзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і (радзей) -дзяю́ся, -дзяе́шся, -дзяе́цца; -дзяёмся, -дзеяце́ся, -дзяю́цца.

|| наз. раздзява́нне, -я, н.

раздзёўбваць гл. раздзяўбці, раздзяўбаць.

раздзіра́цца гл. разадрацца.