Verbum

хры́шчаны і хрышчо́ны, -ая, -ае.

1. Які прыняў хрысціянства.

2. Тое, што і хросны.

Х. бацька.

Хрышчоная маці.

Гэта яго х. сын.

хрышчэ́нне, -я, н.

Адно з хрысціянскіх таінстваў, рэлігійны абрад прыняцця каго-н. у лік веруючых, далучэнне да царквы.

◊

Баявое хрышчэнне —

1) першы ўдзел у баі;

2) першае сур’ёзнае выпрабаванне ў якой-н. справе.

хрэн, -у, м.

Шматгадовая травяністая расліна сямейства капусных з мясістым горкім коранем, які выкарыстоўваецца як вострая прыправа.

|| прым. хрэ́навы, -ая, -ае.

Хрэнавае лісце.

Хрэнавая прыправа.

хрэ́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тое, што і хроснік.

хрэ́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

Тое, што і хросніца.

хрэстама́тыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

Вучэбны дапаможнік: зборнік выбраных твораў або ўрыўкаў з іх.

|| прым. хрэстаматы́йны, -ая, -ае.

Х. матэрыял.

Хрэстаматыйная ісціна (перан.: простая, агульнавядомая).

|| наз. хрэстаматы́йнасць, -і, ж.

хрэ́сьбіны, -бін.

Тое, што і хрысціны.

|| прым. хрэ́сьбінны, -ая, -ае.

Хрэсьбінныя песні.

хто, каго́, каму́, каго́, кім, (аб) кім, займ.

1. пыт. Абазначае агульнае пытанне аб жывых істотах і пра стан каго-н.

Хто ідзе? Хто гэта? Каго ты прывёў?

2. Ужыв. ў знач. вылучальных або ўказальных займеннікаў: «каторы», «той».

Мала хто ўмеў так бегаць.

Многа зробіць, хто рана ўстане.

3. неазнач. Хто-небудзь, хтосьці (разм.).

Каб хто чуў, што ён гаварыў.

4. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дапаўняльныя сказы.

У таго добрыя вынікі, хто стараецца працаваць.

5. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дзейнікавыя сказы (пераважна пры наяўнасці ў галоўным сказе суадноснага слова «той»).

Хто пытае — той не блудзіць (прыказка). Хто сам на працы гарыць, той і людзям свеціць (прыказка).

6. адносны. Падпарадкоўвае даданыя азначальныя сказы; па знач. адпавядае слову «каторы».

Сабраліся ўсе тыя, хто разам ваяваў.

7. адносны. У спалучэнні з часціцай «ні» пачынае даданы ўступальны сказ.

Мы яго чакаем, хто б ён ні быў.

8. Ужыв. ў размеркавальным знач. пры супастаўленні членаў сказа і сказаў у знач.: «адно..., другое».

Хто спаў, а хто чытаў.

хто́сьці, каго́сьці, каму́сьці, каго́сьці, кімсьці, (аб) кімсьці, займ. неазнач.

1. Невядома які чалавек; нехта.

Х. пастукаў у акно.

2. Які-н. чалавек, усё роўна хто.

Паклікаць кагосьці на дапамогу.

хто-не́будзь, каго-не́будзь, каму-не́будзь, каго-не́будзь, кім-не́будзь, (аб) кім-не́будзь, займ. неазнач.

Які-н. чалавек, усё роўна хто.

Пакліч каго-небудзь.