Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ксерафо́рм, -у, м.

Жоўты парашок, вяжучы і антысептычны сродак вонкавага прымянення.

|| прым. ксерафо́рмны, -ая, -ае.

ксёндз, ксяндза́, мн. ксяндзы́, ксяндзо́ў, м.

Каталіцкі святар.

ксілагра́фія, -і, ж.

Гравіраванне на дрэве, а таксама сама гравюра на дрэве або адбітак з такой гравюры.

|| прым. ксілаграфі́чны, -ая, -ае.

ксілафо́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Ударны музычны інструмент, што складаецца з 3—4 радоў драўляных брусочкаў, па якіх удараюць двума драўлянымі малаточкамі.

|| прым. ксілафо́нны, -ая, -ае.

куб¹, -а, мн. кубы́, -о́ў, м.

1. Геаметрычнае цела — правільны шасціграннік, усе грані якога квадраты.

2. У матэматыцы: здабытак ад множання якога-н. ліку на самога сябе двойчы, трэцяя ступень ліку.

Восем — гэта к. двух.

3. Кубічны метр як мера аб’ёму (разм.).

К. дроў.

|| памянш. ку́бік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. кубі́чны, -ая, -ае.

К. будынак.

К. корань.

куб², -а, мн. кубы́, -о́ў, м.

Пасудзіна цыліндрычнай формы для перагонкі або кіпячэння вадкасці; тытан.

Перагонны к.

|| прым. кубавы́, -а́я, -о́е.

кубава́я, -о́й, мн. -ы́я, -ы́х, ж.

Памяшканне, дзе знаходзіцца кіпяцільны куб.

ку́бавы, -ая, -ае.

Сіні, з густым яркім адценнем.

Кубавая фарба.

К. колер.

ку́бак, -бка, мн. -бкі, -бкаў, м.

1. Невялікая, звычайна з ручкай, гліняная, фарфоравая ці іншая пасудзіна для піцця.

К. кавы.

2. Спартыўны прыз у выглядзе вазы (звычайна з каштоўнага матэрыялу), што ўручаецца пераможцу ў спартыўных спаборніцтвах.

Пераходны к.

|| прым. ку́бкавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

К. матч.

кубаме́тр, -а, мн. -ы, -аў, м.

Кубічны метр.

Купіць к. дроў.