Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

тапі́ць¹, таплю́, то́піш, то́піць; незак.

1. каго-што. Прымушаць тануць, затапляць.

Т. варожыя караблі.

2. перан., каго-што. Губіць, выдаючы, нагаворваючы на каго-н. (разм.).

3. перан., што. Заглушаць у сабе (думкі, пачуцці і пад.; разм.).

Т. гора ў працы.

|| зак. патапі́ць, -таплю́, -то́піш, -то́піць; пато́плены і утапі́ць, утаплю́, уто́піш, уто́піць; уто́плены.

|| наз. тапле́нне, -я, н. і патапле́нне, -я, н. (да 1 знач.).

тапі́ць², таплю́, то́піш, то́піць; то́плены; незак., што.

Награваючы, расплаўляць.

Т. воск.

|| наз. тапле́нне, -я, н.

та́пкі, -пак, адз. та́пка, -і, ДМ -пцы, ж. і та́пак, -пка, м.

Лёгкія туфлі без абцасаў.

Дамашнія т.

таплёны, -ая, -ае (разм.).

Тое, што і топлены.

тапля́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Бервяно, палена, якое затанула пры сплаве.

Рэчка завалена таплякамі.

тапо́граф, -а, мн. -ы, -аў, м.

Спецыяліст у галіне тапаграфіі (у 1 знач.).

тапо́ля, -і, мн. -і, -яў, ж. і то́паль, -я, мн. -і, -яў, м.

Дрэва сямейства вярбовых з высокім і моцным ствалом.

|| прым. тапо́левы, -ая, -ае.

Т. пух.

тапо́нім, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Уласная назва якога-н. геаграфічнага аб’екта (населенага пункта, ракі, возера і пад.).

Тапонімы Міншчыны.

тапо́р, тапара́, мн. тапары́, тапаро́ў, м.

Прылада для сячэння ў выглядзе насаджанай на драўлянае дзяржанне металічнай лопасці з вострым лязом з аднаго боку і абухом з другога; сякера.

З лесу далятаў стук тапара.

Хоць тапор (сякеру) вешай (разм.) — аб цяжкім, нясвежым паветры ў памяшканні.

|| памянш. тапо́рык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. тапо́рны, -ая, -ае.

тапо́рны, -ая, -ае.

1. гл. тапор.

2. перан. Грубы, нязграбны, як тапаром зроблены.

Тапорная мэбля.

|| наз. тапо́рнасць, -і, ж. (да 2 знач.).