Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

немудраге́лісты, -ая, -ае (разм.).

Самы звычайны, просты; прымітыўны.

Н. інструмент.

|| наз. немудраге́лістасць, -і, ж.

не́мцы, -аў, адз. не́мец, -мца, м.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Германіі.

|| ж. не́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак.

|| прым. няме́цкі, -ая, -ае.

не́мы, -ая, -ае.

Жудасны, страшэнны, дзікі, роспачны.

Н. крык.

Немым голасам (разм.) — вельмі моцна, што ёсць сілы (крычаць, плакаць).

ненаві́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; незак., каго-што.

Адносіцца з нянавісцю да каго-, чаго-н.

Н. ворага.

ненаві́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

Чалавек, які ненавідзіць каго-, што-н., жадае зла.

|| ж. ненаві́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. ненаві́сніцкі, -ая, -ае.

ненаві́сны, -ая, -ае.

Які выклікае нянавісць, агіду.

Н. вораг.

|| наз. ненаві́снасць, -і, ж.

ненагля́дны, -ая, -ае.

1. Каханы, самы дарагі.

Сустрэць ненаглядную (наз.). Н. сынок.

2. Вельмі прыгожы, ад якога нельга адарваць вачэй.

Ненаглядныя сінія далі.

ненадо́ўга, прысл.

На кароткі час.

Паехаць н.

ненажэ́рны, -ая, -ае (разм.).

1. Такі, якога цяжка накарміць; пражэрлівы.

Н. шчупак.

2. перан. Які не можа здаволіцца тым, што мае; прагны да чужога.

Н. характар.

|| наз. ненажэ́рнасць, -і, ж.

ненападзе́нне, -я, н.

Адмаўленне дагаворных бакоў ад якіх-н. варожых дзеянняў у адносінах паміж сабой.

Дагавор аб ненападзенні.