Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэцы́ма дэ́цыма

(лац. decima = дзесятая)

1) інтэрвал паміж першай і дзесятай ступенямі дыятанічнай гамы1 1;

2) дзесятая ступень дыятанічнай гамы;

3) страфа з дзесяці радкоў.

дэцыма́льны

(лац. decimalis)

дзесятковы;

д-ая сістэма — метрычная сістэма;

д-ая вага — дзесятковая вага.

дэцыма́цыя

(п.-лац. decimatio)

пакаранне смерцю кожнага дзесятага, калі не знойдзены вінаваты (старажытны спосаб расправы, які пазней адрадзілі гітлераўцы).

дэцыме́тр

(ад дэцы- + метр)

адзінка даўжыні, роўная 1/10 метра.

дэцымо́ль

(ад лац. decima = дзесятая)

рытмічная фігура з дзесяці гукаў (нот) роўнай працягласці.

дэцэмвіра́т

(лац. decemviratus)

група старажытнарымскіх дэцэмвіраў у час выканання спецыяльнага дзяржаўнага даручэння; пасада дэцэмвіра.

дэцэмві́ры

(лац. decemviri)

калегія з дзесяці чалавек, якую ў Стараж. Рыме выбіралі для выканання спецыяльных дзяржаўных даручэнняў.

дэцэнтралізава́ць

(ад дэ- + цэнтралізаваць)

праводзіць дэцэнтралізацыю.

дэцэнтраліза́цыя

(ад дэ- + цэнтралізацыя)

1) сістэма кіравання, пры якой частка функцый цэнтральнай улады пераходзіць да мясцовых органаў;

2) адмена цэнтралізацыі.

дэцэнтра́цыя

(ад дэ- + цэнтр)

неадпаведнасць восей аптычных элементаў катадыяптрычнай сістэмы.