Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэтана́цыя

(фр. détonation, ад лац. detonare = загрымець)

1) хуткі хімічны працэс, які суправаджаецца выдзяленнем цяпла і скорасць распаўсюджання якога большая за скорасць гуку ў дадзеным рэчыве;

2) імгненнае загаранне выбуховага рэчыва, выкліканае выбухам другога рэчыва.

дэта́ндэр

(ад фр. détendre = аслабляць)

1) машына для ахаладжэння газу спосабам яго расшырэння з адначасовым выкананнем знешняй работы;

2) клапан, памяншальнік ціску пары.

дэтано́метр

[ад дэтана(цыя) + -метр]

прыбор, які паказвае, што ў рухавіку ўнутранага згарання адбываецца дэтанацыя.

дэта́нт

(фр. détente = разрадка, аслабленне)

разрадка міжнароднай напружанасці.

дэташэ́

(фр. détaché = аддзелены)

здабыванне кожнага гуку асобна плаўным рухам смычка ў час ігры на музычных інструментах.

дэтры́т

(лац. detritus = сцёрты)

1) мед. прадукт распаду амярцвелых тканак (напр. воспенны воспавы д.);

2) арганічнае рэчыва, якое складаецца з частак вымерлых раслінных і жывёльных арганізмаў;

3) груда абломкаў горных парод, што складаюцца са шкілетаў жывёл.

дэтрытафа́гі

(ад дэтрыт + фагі)

водныя жывёлы, якія кормяцца дэтрытам 2.

дэтэ́ктар

(лац. detector = адкрывальнік)

1) вузел у радыёпрыёмніку для пераўтварэння ваганняў высокай частаты ў ваганні нізкай (гукавой) частаты;

2) фіз. прыбор для выяўлення радыеактыўнага або цеплавога выпрамянення, а таксама альфа-, бэта-, гама-часціц, нейтронаў, пратонаў.

дэтэктафо́н

(англ. detectaphone)

1) апарат са скрытым мікрафонам для падслухоўвання размоў.

дэтэкты́раваць

(ад лац. detector = які адкрывае)

ператвараць электрычныя ваганні ў ваганні меншай частаты або пастаянны ток.