Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кум, ‑а, м.

Хросны бацька ў адносінах да бацькоў хросніка і да хроснай маці. Кумы панеслі да папа хрысціць. Чакаючы, пакуль прынясуць чалавека з новым імем, сталі людзі гаварыць аб усім свеце. Каваль.

•••

Кум каралю (іран.) — пра вольнага, ні ад каго не залежнага чалавека.

кума́, ‑ы, ж.

Хросная маці ў адносінах да бацькоў хросніка і да хроснага бацькі. За бабу была Аўдоцця, а за куму Настулька. Крапіва.

кумары́н, ‑у, м.

Пахучае рэчыва баркуну і некаторых траў (скарыстоўваецца ў парфумерыі, у харчовай прамысловасці і інш.).

[Фр. coumarine.]

кумаўскі́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Заснаваны на кумаўстве, сяброўскіх адносінах. Кумаўскія адносіны.

кумаўство́, ‑а, н.

Разм.

1. Сяброўскія адносіны паміж кумамі.

2. перан. Паблажлівасць у службовых справах сябрам або сваякам.

кума́ч, ‑у, м.

Баваўняная тканіна ярка-чырвонага колеру.

[Араб. kumāš.]

кумачо́вы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены, пашыты з кумачу. Кумачовае палотнішча. Кумачовая кашуля.

кумга́н, ‑а, м.

У цюркскіх народаў і каўказскіх горцаў — высокі збан з носікам.

[Цюрк. кумган.]

куме́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Разважаць, абдумваць. Тут Рэвека Стала думаць і кумекаць, Як сляпога ашукаць. Крапіва. // што. Разумець што‑н., разбірацца ў чым‑н. Не зусім добра кумекаў Бэрка надрукаванае ў лістоўках, затое добра разумеў гутаркі Шолама. Бядуля.

ку́мжа, ‑ы, ж.

Прамысловая рыба сямейства ласасёвых. Пранікненне ў басейн Нёмана кумжы паклала пачатак утварэнню тут яе прэснаводнай формы — фарэлі. «Весці».