Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

мандаліні́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да мандалініст.

манда́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Спец. Асоба, якая дае каму‑н. даручэнне, мандат на што‑н.

мандары́н 1, ‑а, м.

1. Вечназялёнае пладовае цытрусавае дрэва сямейства рутавых, якое расце на поўдні. Квітнелі стройныя, тонкія дрэўцы мандарынаў. Самуйлёнак.

2. Кісла-салодкі духмяны плод гэтага дрэва.

[Фр. mandarine ад ісп. mandarin.]

мандары́н 2, ‑а, м.

Гіст. Еўрапейская назва дзяржаўнага чыноўніка ў старым феадальным Кітаі. У паланкіне, раскінуўшыся, сядзеў мандарын у шырокім сінім шаўковым халаце. Маўр.

[Партуг. mandarin ад перс. mantrin — саветнік.]

мандары́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мандарына ​1. Мандарынавае дрэва. // Прыгатаваны з мандарынаў. Мандарынавы кампот.

мандары́ннік, ‑у, м., зб.

Мандарынавы сад, мандарынавая плантацыя.

мандары́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мандарына ​2. Мандарынскае адзенне.

манда́т, ‑а, М ‑даце, м.

1. Дакумент, які пацвярджае тыя або іншыя правы і паўнамоцтвы прад’яўніка. Дэпутацкі мандат. □ [Мілоўскі] заявіў, што ён хоча быць у ліку мабілізаваных [на харчразвёрстку], на што і атрымаў згоду. Як нарада скончылася, Мілоўскі ўзяў мандат і пайшоў дадому. Галавач.

2. Права кіраваць былой калоніяй Германіі або некаторай часткай тэрыторыі былой Асманскай імперыі, якое давалася Лігай нацый пасля першай сусветнай вайны краінам-пераможцам.

[Лац. mandatum — даручэнне.]

мандата́рый, ‑я, м.

Спец.

1. Асоба, якая атрымала даручэннае, мандат ад манданта.

2. Капіталістычная дзяржава, якая атрымала мандат на кіраванне калоніяй, якая валодае мандатам.

[Лац. mandatarius — які атрымаў даручэнне.]

манда́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мандата. Мандатная камісія (камісія, якая правярае паўнамоцтвы ўдзельнікаў з’ездаў, канферэнцый). Мандатныя тэрыторыі (былыя германскія калоніі і частка тэрыторыя былой Асманскай імперыі, захопленыя пасля першай сусветнай вайны Англіяй, Францыяй, ЗША і перададзеныя пад іх кіраўніцтва па мандату Лігі нацый).

мандо́ла, ‑ы, ж.

Разнавіднасць мандаліны — мандаліна-альт.