Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сіндэсмало́гія, ‑і, ж.

Спец. Аддзел анатоміі, які вывучае сучляненні касцей шкілета.

[Ад грэч. sýndesmos — звязка і lógos — вучэнне.]

сіндэтыко́н, ‑у, м.

Сорт клею для паперы, кардону.

[Ад грэч. syndetikon — тое, што звязвае.]

сіне... (а таксама сіня...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «сіні», напрыклад: сінегаловік і інш.

сінегало́вік, ‑у, м.

Шматгадовая травяністая лекавая расліна сямейства парасонавых.

сінедрыён, ‑а, м.

Гіст. Савет старэйшыя, вышэйшая дзяржаўная ўстанова з палітычнымі і судовымі функцыямі ў Старажытнай Іудзеі. // перан. Разм. уст., цяпер іран. Сход, савет, судзілішча.

[Грэч. synedrion — сход.]

сіне́кдаха, ‑і, ДМ ‑дасе, ж.

Стылістычны прыём, калі назва часткі, прыватнага выкарыстоўваецца замест назвы цэлага, агульнага і наадварот (напрыклад: «галава» замест «чалавек» і пад.), а таксама слова і зварот, ужытыя такім чынам. Разваламі часам называліся самі сані — характэрны прыклад сінекдахі: назва часткі прадмета пераносіцца на ўвесь прадмет. «Помнікі».

[Грэч. synekdochē — суаднясенне.]

сінеку́ра, ‑ы, ж.

Кніжн. Пасада, якая добра аплачваецца і не патрабуе асаблівых турбот.

[Ад лац. sine cura — без клопату.]

сіне́левы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і сінельны.

сіне́ль, ‑і, ж.

Шнурок з аксаміцістым ворсам для вышывання, упрыгожання жаночага адзення, капелюшоў і пад.

[Ад фр. chenille.]

сіне́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сінелі; зроблены з сінелі. Сінельная нітка. Сінельныя махры.