Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэтанава́нне 1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. дэтанаваць ​1.

дэтанава́нне 2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. дэтанаваць ​2.

дэтанава́ць 1, ‑нуе; незак.

Узрывацца ў выніку дэтанацыі. Снарады дэтанавалі ад выбуху.

дэтанава́ць 2, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.

Адхіляцца ад правільнага тону ў музыцы або спевах; фальшывіць.

[Ад фр. détonner.]

дэтана́тар, ‑а, м.

Спец. Капсуль, запал, якія прымяняюцца для ўзрыву асноўнага зарада ў боепрыпасах.

дэтана́тарны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да дэтанатара. Дэтанатарны шнур.

дэтанацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да дэтанацыі. Дэтанацыйны выбух.

дэтана́цыя, ‑і, ж.

Імгненнае загаранне якога‑н. выбуховага рэчыва, выкліканае выбухам другога рэчыва, ударам і пад.

[Ад лац. detonare — прагрымець.]

дэтэ́ктар, ‑а, м.

1. Прыстасаванне ў радыёпрыёмніку для пераўтварэння ваганняў высокай частаты ў ваганні нізкай (гукавой) частаты.

2. Разм. Тое, што і дэтэктарны прыёмнік.

[Ад лац. detector.]

дэтэ́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дэтэктара. Дэтэктарная лямпа.

•••

Дэтэктарны прыёмнік гл. прыёмнік.

дэтэкты́ў, ‑тыва, м.

1. Шпік, агент вышукной паліцыі (у капіталістычных краінах).

2. Літаратурны твор або кінафільм, прысвечаны раскрыццю таямніц, звычайна звязаных са злачынствам. Заняты кожны сваім пасажыры. Хто дэтэктывам, хто — булкай з сырам. Барадулін.

[Англ. detective.]

дэтэкты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дэтэктыва (у 2 знач.). Дэтэктыўны раман. Дэтэктыўная аповесць.