Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

сып, , м.

Дробныя плямкі ці прышчыкі, якія з’яўляюцца на целе пры некаторых хваробах.

  • Алергічны с.

сыпацца, ; незак.

  1. Пра што-н. сыпкае, дробнае: падаць, валіцца.

    • Са страхі сыплецца снег.
    • З торбы сыплецца мука.
    • Іскры сыплюцца з вачэй (перан.).
  2. Пра частыя гукі, словы: чуцца, распаўсюджвацца, гучаць.

    • Услед сыпаліся жарты.
  3. Пра тканіну: разбурацца ў выніку выпадання нітак па абрэзаным краі (разм.).

  4. перан. Імкліва ў спеху бегчы.

    • З узгорка сыпаліся дзеці.

|| незак. перасыпацца, .

сыпаць, ; незак.

  1. Прымушаць падаць куды-н., паступова выпускаючы (што-н. сыпкае ці дробнае).

    • С. крупы курам.
    • С. бульбу ў кучу.
  2. Пра дробны, часты дождж, снег: ісці, падаць.

    • З вечара сыпаў калючы снег.
  3. перан., што, чым. Накіроўваць на каго-н. у вялікай колькасці; надзяляць, асыпаць.

    • С. удары.
  4. перан., што, чым і без дапаўнення. Гаварыць хутка і многа (разм.).

    • С. жартамі.
  5. перан. Імкліва бегчы, ісці, ехаць (разм.).

    • З хаты сыплюць дзеці.

|| аднакр. сыпнуць, .

сыпка, , ж.

Тое, што і сып.

сыпкі, .

Які складаецца з дробных часцінак, не счэпленых адна з адной, які мае ўласцівасць рассыпацца.

  • Сыпкія рэчывы.

|| наз. сыпкасць, .

сыпнатыфозны, .

Хворы на сыпны тыф.

  • С. хворы.
  • Палата для сыпнатыфозных (наз.).

сыпны:

  • сыпны тыф — заразная хвароба, тыф, суправаджаецца з’яўленнем на целе хворага сыпу, плям.

сыпняк, , м. (разм.).

Сыпны тыф.

сыпучы, .

  1. Тое, што і сыпкі.

    • С. пясок.
  2. Які рассыпаецца; пушысты, лёгкі (пра валасы).

    • Пасля мыцця валасы робяцца сыпучымі.

|| наз. сыпучасць, .