Verbum

няма, безас. у знач. вык.

1. Не быць у наяўнасці, адсутнічаць.

   • Н. грошай.
   • Яго н. дома.

2. У знач. няпоўнага сказа пры адмоўных адказах на пытанні.

   • Ці дома бацька? Няма.

◊

• Няма чаго (і) гаварыць (разм.) — выраз ўпэўненай згоды, безумоўна, пэўна.

• Чалавек ён працавіты, няма чаго гаварыць.

◊

• Няма нічога лепшага (горшага), як... — самае лепшае (горшае).

• Няма нічога лепшага, як адпачынак каля мора.

нямашака, безас. у знач. вык. (разм.).

Тое, што і няма.

нямець, ✂; незак.

1. Станавіцца нямым; змаўкаць, застываць у маўчанні.

   • Н. ад захаплення (перан.).

2. перан. Траціць адчувальнасць; рабіцца нерухомым.

   • Ногі нямеюць ад холаду.

|| зак. анямець, ✂ і занямець, ✂.

нямнога, прысл. у знач. вык.

Мала, не вельмі многа.

• Аднымі рукамі н. зробіш (прыказка).
• Жывых партызан засталося н.

нямногае, ✂, н.

Нязначная частка чаго-н.

• З таго нямногага ўсё ж сёе-тое выбраць можна.

нямногія, ✂.

Якія складаюць невялікую частку каго-, чаго-н.; асобныя, некаторыя.

• Н. вярнуліся з бою.

нямоглы, ✂ (разм.).

Слабы, хваравіты.

• Ішоў ён нямоглым крокам.

|| наз. нямогласць, ✂.

няможацца, ✂; безас.; незак. (разм.).

Нездаровіцца.

• Ужо тыдзень як мне н.

няможна, безас. у знач. вык.

1. Не дазваляецца, забаронена.

   • Па газонах хадзіць н.

2. Немагчыма, няма магчымасці (разм.).

   • Далей так жыць н.

нямы, ✂.

1. Пазбаўлены здольнасці гаварыць.

   • Нямое дзіця.
   • Школа для нямых (наз.).

2. перан. Маўклівы, ціхі.

   • Нямая цішыня.

3. перан. Скрыты, затоены.

   • Н. папрок.

◊

• Нямая карта — вучэбная геаграфічная карта без абазначэння назваў.

• Нямое кіно — неагучанае кіно.

• Нямая роля — роля без слоў.