Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

няхай, часц. і злуч. уступальны.

  1. часц. Утварае загадны лад дзеяслова са знач. прымушэння, неабходнасці, заахвочвання.

    • Н. працуюць.
    • Н. звіняць з расою косы.
  2. часц. У спалуч. з часц. «бы» выражае дапушчэнне з адценнем пажадання магчымасці дзеяння, якое не адбылося.

    • Н. бы самі так папрацавалі.
  3. часц. У сказах з дзеясловамі загаднага ладу ўзмацняе пажаданне.

    • Н. ты згары!
  4. злуч. уступальны. уступальны. Хоць, нягледзячы на тое, што.

    • Задача н. цяжкая, але выканальная.

  • Няхай бог крые (мінуе, ратуе, бароніць) (разм.) — ужыв. як пажаданне пазбаўлення ад чаго-н. непрыемнага.

  • Няхай яго (яе, іх, цябе, вас) немач (разм.) — праклён са значэннем «чорт яго (яе, іх, цябе, вас) бяры».

няхватка, , ж.

  1. Адсутнасць каго-, чаго-н. у неабходнай колькасці; недахоп чаго-н.

    • Н. часу.
    • Н. спецыялістаў.
  2. чаго і ў чым. Адсутнасць дастатковых сродкаў для існавання; нястача.

    • Яны не ведаюць няхваткі ў прадуктах харчавання.

няходжаны, .

Такі, па якім не хадзілі, не ходзяць.

  • Няходжаныя мясціны.