Verbum

кіношнік, ✂, м.

1. Работнік кінематаграфіі.

2. Любіцель хадзіць у кіно.

|| ж. кіношніца, ✂.

кінуцца, ✂; зак.

1. Хутка рынуцца куды-н.

   • К. на дапамогу.
   • К. на ворага.
   • К. шукаць украдзеныя рэчы.
   • К. на ложак (імкліва легчы, сесці на ложак).
   • К за кім-н.
   • К. бегчы.
   • К. дапамагаць.
   • К. на шыю каму-н.
   • Сабака кінуўся пад ногі каму-н. (напаў на каго-н.).
   • К. ў вочы (перан. стаць асабліва прыметным).

2. Скокнуць з вышыні.

   • К. з берага ў рэчку.

|| незак. кідацца, ✂.

кінуць, ✂; зак.

1. Выпусціўшы з рукі, прымусіць або даць паляцець і ўпасці.

   • К. камень.
   • К. гранату.
   • К. пінжак на крэсла.
   • К. снежкай у каго-н.

2. Тое, што і выкінуць (у 1 знач.).

   • К. гнілаваты яблык у памыйнае вядро.

3. перан. Хутка перамясціць, накіраваць, паслаць куды-н.

   • К. атрад на выкананне задання.
   • Лодку кінула (безас.) на каменне (рэзка аднесла).
   • К. позірк на каго-, што-н. (зірнуць, хутка пагладзець).
   • Сонца кінула прамень.
   • К. кпіну, заўвагу (вымавіць мімаходзь).

4. каго-што і інф. Пайшоўшы, пакінуць; перастаць рабіць што-н.

   • Кажуць, ён кінуў жонку.
   • К. курыць.
   • К. вучобу (перастаць вучыцца).

5. Працягнуць ніткі праз бёрда (спец.).

   • К. у бёрда.

6. безас., каго-што ў што. Ахапіць, працяць чым-н.

   • К. у пот, у гарачку, у сон.

7. кінь(це), таксама з. інф. Ужыв. ў знач. спыні(це), не трэба, хопіць (разм.).

   • Кіньце спрачацца.

|| незак. кідаць, ✂.

|| наз. кіданне, ✂.

кіпа, ✂, ж.

1. Вязка або пачак якіх-н. прадметаў, складзеных адзін на адзін; стос.

   • К. сшыткаў.

2. Вялікая ўпаковачная мера (спец.).

   • К. бавоўны.

кіпарыс, ✂, м.

1. Паўднёвае вечназялёнае хвойнае дрэва сямейства кіпарысавых.

2. Драўніна гэтай расліны.

   • Зроблены з кіпарысу.

|| прым. кіпарысавы, ✂ і кіпарысны, ✂.

кіпень, ✂, м.

Вада ў час кіпення; вар.

кіпець​¹, ✂, м. (разм.).

Тое, што і кіпцюр.

|| прым. кіпцевы, ✂.

кіпець​², ✂; незак.

1. Булькаць, клекатаць, выпараючыся ад моцнага нагрэву (пра вадкасці).

   • Малако кіпіць.
   • Чайнік кіпіць (кіпіць у ім вада).

2. перан., ад чаго і без дапаўнення. Віраваць, клекатаць (пра вадкасці ў халодным стане).

   • Возера кіпела ад рыбы.
   • Піва кіпіць (іскрыцца, пеніцца).

3. перан. Развівацца, праяўляцца з сілай, бурна.

   • Работа кіпіць.
   • Нянавісць кіпела ў сэрцы.

4. перан., чым і без дапаўнення. Быць узрушаным, бурна, з сілай праяўляць якія-н. пачуцці.

   • Так і кіпіць чалавек злосцю.
   • Кіпела ў той час у душы (безас.).

|| зак. закіпець, ✂ і скіпець, ✂.

|| наз. кіпенне, ✂.

кіпрыёты, ✂, м.

Жыхары вострава Кіпр.

|| ж. кіпрыётка, ✂.

|| прым. кіпрыёцкі, ✂.

кіпучы, ✂.

1. Бурлівы, пеністы.

   • К. вадаспад.

2. перан. Напружаны, дзейны.

   • Кіпучая дзейнасць.

|| наз. кіпучасць, ✂.