Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

прыступіцца, ; зак.

  1. да каго-чаго. Наблізіцца, падысці блізка; звярнуцца да каго-н.

    • Па балоцістым беразе не п. да ракі.
    • Сёння да яго не п., такі злы.
  2. да чаго. Тое, што і прыступіць (у 3 знач.).

|| незак. прыступацца, .

прыступіць, ; зак.

  1. Прыціснуць, прытрымаць, наступіўшы на што-н.

    • П. ботам акурак.
  2. да каго-чаго. Падысці, падступіць.

    • Праціўнік прыступіў да крэпасці.
  3. да чаго. Пачаць, узяцца за што-н.

    • П. да будаўніцтва.
    • П. да сваіх абавязкаў.

|| незак. прыступаць, .

|| наз. прыступ, .

прыступка, , ж.

  1. Падножка, па якой падымаюцца ўверх або спускаюцца ўніз.

    • П. трамвая.
  2. перан. Асобны этап у развіцці чаго-н. (разм.).

    • Прайсці ўсе прыступкі навучання.

прысуд, , м.

  1. Рашэнне суда, прыгавор.

    • Вынесці п.
  2. перан. Асуджальная ацэнка чаго-н.

    • Суровы п. гісторыі.

прысудзіць, ; зак.

  1. каго (што) да чаго або што каму. Пра суд: прыгаварыць да чаго-н.

    • П. штраф каму-н. або л. каго-н. да штрафу.
  2. каго-што каму. Пра суд: вынесці рашэнне аб перадачы каго-, чаго-н. каму-н. (разм.).

    • П. хату бацьку.
  3. Пастанавіць аб выдачы, прысваенні каму-н. чаго-н.

    • П. прэмію.
    • П. вучоную ступень.

|| незак. прысуджваць, .

|| наз. прысуджэнне, .

прысунуцца, ; зак.

  1. Сунучыся, наблізіцца.

    • П. да акна.
  2. Прыйсці павольна, з цяжкасцю (разм. неадабр.).

    • А гэты чаго прысунуўся сюды?

|| незак. прысоўвацца, .

|| наз. прысоўванне, .

прысунуць, ; зак.

Сунучы, наблізіць.

  • П. куфар да сцяны.

|| незак. прысоўваць, .

|| наз. прысоўванне, .

прысуседзіцца, ; зак. (разм.).

Сесці побач, блізка каля каго-, чаго-н., прыладзіцца.

  • Можна да вас п.?

|| незак. прысуседжвацца, .

прысутнасць, , ж.

Знаходжанне ў якім-н. месцы ў дадзены час.

  • У маёй прысутнасці.

  • Прысутнасць духу — поўнае самавалоданне.

прысутнічаць, ; незак.

Знаходзіцца дзе-н. у дадзены час.

  • П. на сходзе.