Verbum

здаўмецца, ✂; зак. (разм.).

Дадумацца да чаго-н., здагадацца пра што-н.

• З., у чым справа.

здаўна, прысл.

З даўніх часоў.

• Так тут з. вядзецца.

здацца​¹, ✂; зак.

1. Спыніўшы супраціўленне, прызнаць сябе пераможаным.

   • З. ў палон.

2. Аслабець, страціць сілы.

   • Апошні год ён зусім здаўся.

3. Даверыцца каму-, чаму-н., паспадзявацца на каго-, што-н.

   • Я на вас здаўся, а вы тут вось што робіце.

|| незак. здавацца, ✂.

|| наз. здача, ✂.

здацца​², ✂; зак.

1. Паказацца ў якім-н. выглядзе.

   • Ён нам здаўся не такім, як быў.

2. безас., каму. Узнікнуць у думках, адчуваннях, уявіцца.

   • Ці хто стукнуў у дзверы, ці мне здалося?

|| незак. здавацца, ✂.

здацца​³, ✂; зак. (разм.).

Спатрэбіцца.

• Нашто я там каму здаўся?

здаць, ✂; зак.

1. Перадаць каму-н. (пра наяўнае, выкананае, даручанае).

   • З. рэчы ў багаж.
   • З. дакументы ў архіў.
   • З. дзяжурства.
   • З. хлеб дзяржаве.
   • З. манаграфію ў друк.
   • З. затрыманага ў міліцыю.

2. Аддаць у наём.

   • З. пакой кватарантам.
   • З. зямлю ў арэнду.

3. Уступіць, аддаць непрыяцелю (у выніку няўдачнага бою ці без бою).

   • З. горад.
   • З. пазіцыі (таксама перан.).

4. Аслабіць, зменшыць, не справіўшыся.

   • З. тэмп работы.

5. Раздаць у гульні (карты).

6. Вытрымаць іспыты на веды, уменне.

   • З. залік.
   • З. нормы па бегу.

7. Стаць слабейшым, цішэйшым, горшым (разм.).

   • Пад вясну мароз здаў.
   • Сэрца здало.
   • Машына здала.

|| незак. здаваць, ✂.

|| наз. здача, ✂.

здача, ✂, ж.

1. гл. здаць.

2. Лішак грошай, які вяртаецца пры разліку.

   • Атрымаць здачу.
   • З. з пяці тысяч рублёў.

◊

• Даць здачы каму (разм.) — адказаць ударам на ўдар.

здвоіць, ✂; зак.

1. Зрабіць што-н. двайным.

   • З. нітку.

2. Занава размясціць у страі ў дзве шарэнгі.

   • З. рады.

|| незак. здвойваць, ✂.

|| наз. здвойванне, ✂.

|| наз. здваенне, ✂.

здзейсніцца, ✂; зак.

Ажыццявіцца, збыцца.

• Мая мара здзейснілася.

|| незак. здзяйсняцца, ✂.

|| наз. здзяйсненне, ✂.

здзейсніць, ✂; зак.

1. Ажыццявіць, ператварыць у рэчаіснасць.

   • З. планы.

2. Зрабіць што-н. незвычайнае.

   • З. подзвіг.

|| незак. здзяйсняць, ✂.

|| наз. здзяйсненне, ✂.