Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

другаразрадны, .

Другога разраду, пасрэдны.

  • Д. рэстаран.

другасны, .

  1. Вытворны, не зыходны; які з’яўляецца другой, пазнейшай ступенню ў развіцці чаго-н.

    • Д. прадукт.
    • Другасныя спірты.
  2. Пабочны, не асноўны.

    • Другасныя палавыя адзнакі.

|| наз. другаснасць, .

другачарговы, .

Які адносіцца да другой чаргі, менш важны.

  • Другачарговыя грузы.
  • Другачарговая справа.

|| наз. другачарговасць, .

другі, .

  1. Ліч. парадкавы ліч. к. два.

    • Д. год.
    • Д. па парадку.
    • Другога мая.
  2. Не такі, інакшы, непадобны да гэтага або ранейшага.

    • Зусім д. голас.
  3. Паўторны.

    • Д. прыезд.
  4. Ужыв. пры супрацьстаўленні.

    • Аднаму чалавеку весела, а другому сумна.
    • Адзін большы, д. меншы.
  5. Не галоўны па значэнню, другарадны.

    • На другіх ролях.
    • Другая скрыпка.
  6. Які замяняе першага, сапраўднага.

    • У яго цяпер д. бацька.
  7. Не гэты, іншы.

    • Другім разам.
  8. займ. неазнач. Які-н. іншы.

    • Д. дзякаваў бы, а ты не задаволены.
  9. другая, -ой. Які атрымліваецца дзяленнем на два.

    • Другая частка.
    • Адна другая (наз. палавіна).
  10. другое, -ога, н. Страва, якая падаецца пасля першай.

    • На другое падалі мачанку.
  11. Хтосьці іншы, не сам.

    • Сам не гам і другому не дам (з нар.).

дружалюбны, .

Па-сяброўску настроены.

  • Дружалюбна (прысл.) гутарылі ўдваіх.

|| наз. дружалюбнасць, .

дружба, , ж.

Блізкія адносіны, заснаваныя на ўзаемным давер’і, павазе, супольнасці інтарэсаў.

  • Даўняя д.
  • Д. народаў.

  • Не ў службу, а ў дружбу (разм.) — не па абавязку, а па сяброўскіх адносінах.

дружбак, , м. (разм.).

Блізкі, шчыры сябар.

  • Сяргей з Рыгорам даўнія дружбакі.

|| прым. дружбацкі, .

дружка, , ж.

Сяброўка маладой у час вясельнага абраду.

  • Праксэда была за дружку ў Тэклі.

дружны, .

  1. Звязаны дружбай, узаемнай дапамогай, выручкай.

    • Д. калектыў.
    • Дружная сям’я.
  2. Які адбываецца адначасова, сумесна, бурна.

    • Д. смех.
    • Дружныя апладысменты.
    • Дружная вясна.
    • Дружна (прысл.) ўзяцца за работу.

|| наз. дружнасць, .

дружына, , ж.

  1. Узброены атрад пры князю ў старажытнай Русі.

    • Княжацкая д.
  2. Добраахвотнае аб’яднанне людзей, створанае з якой-н. мэтай.

    • Піянерская д.
    • Пажарная д.

  • Народная дружына — добраахвотная арганізацыя, якая дапамагае міліцыі ў ахове грамадскага парадку.

|| прым. дружынны, .

  • Д. эпас.