Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

рамо́нтнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Рабочы, які займаецца рамонтам¹.

|| ж. рамо́нтніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

ра́мпа, -ы, ж. (спец.).

1. Невысокі бар’ер уздоўж авансцэны, які прыкрывае ад гледачоў прыборы для асвятлення сцэны.

2. Асвятляльная апаратура, якая змяшчаецца за такім бар’ерам.

Агні рампы.

|| прым. ра́мпавы, -ая, -ае.

рамштэ́кс, -у, м.

Адбіты і падсмажаны ў сухарах скрылік ялавічыны.

Р. з гарнірам.

|| прым. рамштэ́ксны, -ая, -ае.

ра́мшчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Рабочы, які працуе на лесапільнай раме.

рамяство́, -а́, мн. рамёствы і (з ліч. 2, 3, 4) рамяствы́, рамёстваў, н.

Прафесійны занятак, звязаны з вырабам якіх-н. тавараў ручным, саматужным спосабам.

|| прым. раме́сны, -ая, -ае.

ра́на¹, -ы, мн. -ы, ран, ж.

1. Пашкоджанне тканак жывога арганізма, парушэнне яго цэласнасці.

Агнястрэльная р.

2. перан. Душэўны боль, пакуты.

Душэўная р.

|| памянш. ра́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

|| прым. ра́навы, -ая, -ае.

Ранавая інфекцыя.

ра́на², ране́й, прысл.

1. Раніцай, уранні.

З вечара да рана (наз.).

2. Раннім часам; пра ранні час.

Прыехаць вельмі р.

3. Да ўстаноўленага або патрэбнага часу.

Р. вярнуцца дадому.

Р. легчы спаць.

Рана ці позна, рана-позна — калі-н. (пра тое, што абавязкова павінна здарыцца).

ра́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

Пачатак дня, раніца.

Добрага ранку! — ранішняе прывітанне пры сустрэчы.

ранг, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Катэгорыя, разрад, клас (у 7 знач.).

Вышэйшы р.

2. Званне, чын.

Дыпламатычныя рангі.

Капітан другога рангу.

|| прым. ра́нгавы, -ая, -ае.

ранго́ўт, -а, Мо́ўце, м. (спец.).

Сукупнасць драўляных або стальных прыстасаванняў на судне, якія служаць для пастаноўкі і расцягвання парусоў, падымання цяжараў, падачы сігналаў.

|| прым. ранго́ўтны, -ая, -ае.