Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

раз’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

Многа і часта ездзіць з месца на месца.

Р. па краіне.

|| прым. раз’язны́, -а́я, -о́е.

Р. агент.

Р. карэспандэнт.

раз’язны́ гл. раз’езд, раз’язджаць.

раз’яры́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; раз’я́раны; зак., каго.

Прывесці ў ярасць.

Р. звера.

раз’ясне́ць, -е́е; безас., зак.

Стаць ясным, сонечным, праясніцца.

раз’ясні́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.

Стаць ясным, сонечным, праясніцца.

Неба раз’яснілася.

|| незак. раз’ясня́цца, -я́ецца і раз’я́снівацца, -аецца.

раз’я́траны, -ая, -ае.

1. Раззлаваны, раз’юшаны.

Р. бык.

2. Моцна развярэджаны, растрывожаны.

Балелі раз’ятраныя раны.

|| наз. раз’я́транасць, -і, ж.

раз’я́трыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. каго (што). Выклікаць у кім-н. моцнае раздражненне, злосць; раз’юшыць.

2. што. Прычыніць боль, дакрануўшыся да балючага месца; растрывожыць, развярэдзіць.

Р. рану.

|| незак. раз’я́трываць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раз’я́трыванне, -я, н.

раі́сты, -ая, -ае.

Які дае многа раёў, які часта раіцца.

Раістая сям’я пчол.

|| наз. раі́стасць, -і, ж.

ра́іцца, ра́юся, ра́ішся, ра́іцца; ра́йся; незак.

Пытацца, прасіць парады ў каго-н.

Р. з мудрымі людзьмі.

|| зак. пара́іцца, -а́юся, -а́ішся, -а́іцца; -а́йся.

раі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., раі́цца; незак.

1. Утвараць новы рой.

2. Лятаць, збірацца роем.

3. перан. Паяўляцца ў вялікай колькасці (пра думкі, пачуцці, сны і пад.).

Думкі раяцца ў галаве.

|| наз. рае́нне, -я, н.