Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

жаке́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Кароткае верхняе аддзенне, пераважна жаночае, пашытае ў талію.

|| памянш.-ласк. жаке́цік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. жаке́тны, -ая, -ае.

жаке́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Тое, што і жакет (разм.).

2. Верхняе кароткае мужчынскае адзенне; пінжак (уст.).

|| прым. жаке́тны, -ая, -ае.

жалабава́ты, -ая, -ае.

Які мае форму жолаба.

Жалабаватая дошка.

жалабо́вы гл. жолаб.

жалабо́к гл. жолаб.

жа́лаванне, -я, н. (уст.).

Грашовае ўзнагароджанне за службу, працу; заработная плата.

Павышэнне жалавання.

жа́ласлівы, -ая, -ае.

1. Схільны да жаласці, спачування, міласэрнасці.

Жаласлівыя людзі.

2. Сумны, кранальны.

Жаласлівыя песні.

|| наз. жа́ласлівасць, -і, ж.

жа́ласнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто праяўляе жаласць да каго-, чаго-н.

|| ж. жа́ласніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. жа́ласніцкі, -ая, -ае.

жа́ласны, -ая, -ае.

1. Які выражае смутак, тугу.

Ж. позірк.

2. Поўны суму, жалобы; журботны.

Жаласныя гукі.

|| наз. жа́ласнасць, -і, ж.

жале́за, -а, н.

1. Хімічны элемент, цяжкі коўкі метал серабрыстага колеру, асноўная састаўная частка чыгуну і сталі.

Каваць ж.

2. Вырабы з гэтага металу.

Дахавае ж.

3. Жалезістыя рэчывы як лячэбны сродак.

У яблыках шмат жалеза.

|| прым. жале́зны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Жалезныя вароты.